رکورد دار این حرکت هم «همگناه» کیایی‌ها و «آقازده اوج هستند و البته آوانگاردها «قلب یخی»، «فضا نوردان»، «شب‌های برره» بودند تا اکنون. حتماً می دانید یا اگر دنبال کننده هستید، خبر دارید که «آقازاده» مجموعه‌ای به کارگردانی بهرنگ توفیقی، تهیه‌کنندگی و نویسندگی حامد عنقا است. فیلم‌برداری این مجموعه از سال ۱۳۹۸ و پخش آن از روز جمعه ۶ تیرماه ۱۳۹۹ در شبکه نمایش خانگی آغاز شد. سریال «آقازاده» در ژانر درام اجتماعی و سیاسی داستان یک آقازاده به نام نیما بحری (امیر آقایی) است که تخلفات اقتصادی مرتکب شده و یک مأمور به نام حامد تهرانی (سینا مهراد) که او هم یک آقازاده است، البته با خصوصیاتی کاملاً مخالف تلاش می‌کند تا دست نیما را رو کند.
- اصلاً آقا زاده کیست؟!
«آقازاده» اصطلاحی است برای اشاره به افرادی در کشور ایران که به وسیله رانت و سوءاستفاده از نفوذ و قدرت پدر یا مادر یا اقوام نزدیکشان شروع به فعالیت اقتصادی می‌نمایند و با زحمت نسبی کمتری، قدرت و ثروت بسیار زیادی کسب می‌نمایند و موفقیت خود را مدیون این رابطه خانوادگیشان هستند.
- «آقازاده» رکورد «مانکن» را شکست.
تیم حرفه‌ای و البته پولدار سریال از همان ابتدا سبب شد، سازندگان آن با اعتماد به نفس بیشتری در VOD ها حضور پیدا کنند. شاید به همین جهت بود که روابط عمومی فیلیمومنتشر کرد، آمار میزان تماشای آنلاین «آقازاده» تا ساعت ۱۲ شب روز چهارشنبه ۱۲ شهریور در پلتفرم فیلیمو با ۲۵ میلیون و ۸۶۱ هزار و ۸۶۵ دقیقه است که با مقایسه آمارهای پیشین رکورد تازه‌ای در تماشای آنلاین سریال‌های شبکه نمایش خانگی به حساب می‌آید و تا به حال این رکورد در دست سریال «مانکن» با ۲۵ میلیون و ۱۳۰ هزار دقیقه بود که توسط آقازاده شکسته شد.
- پروپاگاندای بسیار کارآمد
پر مخاطبی و پر فروشی سریال هر چند، تقریباً هیچ رقیب جدی در شبکه نمایش ندارد ، (سریال موچین رقیبِ هیچ مجموعه‌ای نیست!) هر هفته آن را با اقبال عمومی مواجه می‌کند. این در حالی است که ریتم تند داستان، تعدد چهره‌های محبوب سینما و تلویزیون، گفتنِ داستان‌های مگو در کنار کارگردانی قوی و ارجاع‌های فرامتنی از نقاط قوت مجموعه است که تهیه کننده باهوش آن (حامد عنقا) همه این فاکتورهای مثبت را با «پروپاگاندای بسیار کارآمد» ی آمیخته کرده است. از ماجرای مشهور صیغه گرفته تا کنایه به حراج تهران، حراجی که در اپیزود یک مجموعه نمایش داده شد و سعید الهی، کارشناس سینما و رسانه، در توییترش درباره آن نوشت: «اینکه نویسنده‌ای سال گذشته با اعتبار بخشی به حراج بزرگ تهران تابلویی را به قیمت ۲۸۰!! میلیون تومان بخرد و امسال قصه سریال جدیدش را با زیر سؤال بردن همان حراج آغاز کند، غیر از رفتار دوگانه و تلاش برای نگران سازی سرمایه‌گذاران عرصه هنر چه معنایی دارد؟»
چند اپیزود بعد هم اتفاق جالب توجه دیگری در سریال «آقازاده» نمایش داده شد. جایی که مادر (لعیا زنگنه) نگران به پسرش (سینا مهراد) می‌گوید: «تو پسر منی جیگر گوشه منی، آخه من قربون این صورت نجیبت بشم، نگرانم، مثل اون روزهای که تب می‌کردی تا صبح بالا سرت بودم و …» همزمان با این حرفها مادر صورت پسرش را لمس کرده و بر گونه و سر و صورت او دست می‌کشد و نوازشش می‌کند و این دیالوگ‌ها را می‌گوید!!! عصر ایران هم در تأیید این حرکت هوشمندانه تیتر زد: لمس با دستکش، شاید بوسه با ماسک!
- سکانس ۳ دقیقه‌ای صیغه
یکی از بحث برانگیزترین و موفق‌ترین این موارد سکانس ۳ دقیقه‌ای صیغه بود. ماجرا از این قرار بود که در یک سکانس ۳ دقیقه‌ای، شخصیت راضیه (پردیس پورعابدینی) با دادن یک شکلات به عنوان مهریه به شخصیت حامد (سینا مهراد) و خواندن خطبه*صیغه*عقد موقت از زبان خودش، موجب واکنش‌هایی شد. شخصیت راضیه بر یک ساعته بودن صیغه تأکید می‌کند و پس از بستن در، توسط شخصیت حامد، او بدون چادر در مقابل آینه نشان داده می‌شود. همچنین پس از خواندن صیغه موقت او چادرش را می‌اندازد که در پلتفرم‌های آنلاین سانسور شده بود. به محض انتشار این اپیزود روز ۳ شهریور ۱۳۹۹، روزنامه جوان وابسته به سپاه پاسداران با دفاع تلویحی از پخش این سکانس نوشت: «سریال آقازاده برای اولین بار رابطه‌ای مشروع را ترسیم کرده‌است» و در عین حال تأکید کرد که رویکرد پرداختن به این موضوع می‌توانست، بهتر باشد و «پرداخت سطحی و بدون عمق» نباشد. در بخش دیگری از این یادداشت با اشاره به بازتاب‌های منفی این سکانس از سریال، آمده که «چرا ترسیم یکی از احکام اسلامی در یک اثر نمایشی تا این اندازه با واکنش منفی روبه‌رو می‌شود».
البته ازیاد نبریم، پیشتر نمایش صریح صیغه عقد غیردائم در سریال‌های خانگی و فیلم‌های سینمایی، سابقه چندانی نداشته و بروز چنین واکنش‌های حتی در آنسوی مرزها همان «پروپاگاندای بسیار کارآمد» ی است که تیم سازنده به پشتگرمی سرمایه گذار پیش می‌برند.
همان شب درصفحات اینستاگرام، پلانی از افتادن چادر شخصیت «راضیه» درکنار کاسه آش منتشر شده که درنسخه به‌نمایش‌درآمده در پلتفرم‌های آنلاین، وجود ندارد. مشخص نیست، این پلان چگونه سرازصفحات اینستاگرام درآورده و آیا جز دست‌اندرکاران شخص دیگری به آن دسترسی داشته است؟! همان زمان و پس از وایرال شدن این ویدیو در شبکه‌های اجتماعی، کاربران با عناصری چون شکلات و کاسه آش در این سکانس، شوخی‌های فراوانی انجام داده‌اند.
این سکانس نشان می‌دهد که به راحتی می‌توان، مسئله شرعی ارتباط دختران و پسران را حل کرد. سکانس جنجالی سریال آقازاده درباره ازدواج موقت از هر دو طرف «طیف مذهبی» و «کمترمذهبی» جامعه بازخوردهایی منفی دریافت کرد. یک دسته اساساً حکم ازدواج موقت را برنمی‌تابند و با تلقی غلط آن را توهین و اجحاف به زن قلمداد می‌کنند و دسته دیگر نیز پرداختی سطحی و بدون عمق این‌چنینی را مایه مضحکه و حمله بیشتر به آن می‌داند.
اما از زاویه‌ای دیگر نیز رواست که به این سکانس پرداخته شود. سکانسی که اگرچه بازتاب‌های منفی زیادی در فضای مجازی داشت، اما فارغ از جنس پرداخت به یک موضوع ملتهب، این سؤال قابل طرح است که چرا ترسیم یکی از احکام اسلامی در یک اثر نمایشی تا این اندازه با واکنش منفی روبه‌رو می‌شود؟ اگر تا به حال سریال‌های شبکه نمایش خانگی، صرفاً روابط نامشروع و ولنگار میان دختر و پسر را نشان می‌دادند، سریال آقازاده برای اولین بار رابطه‌ای مشروع را ترسیم کرده است، اما انتقادی که به این رویکرد وارد است، نوع مواجهه گذرا و حاشیه‌ای به آن است.
- پاسخ سازندگان!
چندی پیش و با بالاگرفتن واکنش‌ها حامد عنقا در خصوص این سکانس طی مصاحبه‌ای گفت: می‌دانستیم سکانس واکنش‌برانگیزی خواهد شد. قبلاً هم که طرح شده، همین شکل را داشته. بگذارید از زاویه دیگری به این برسیم؛ اساساً وقتی شما می‌خواهید موضوع حساسی را به هر صورتی مطرح کنید، اینگونه نیست که شب به تنهایی در خانه به آن فکر کنید و درباره‌اش تصمیم بگیرید، بلکه ساعت‌ها حرف و نظر و مشورت دارد! در روند داستان «آقازاده»، ما از دو زاویه به این سکانس می‌رسیم. یک طرف یکی پسر مؤمن، متدین و معتقد است که در عین تجربه عشق، همچنان تقیدات مذهبی خودش را هم دارد. از نگاه «حامد»، به موقعیتی رسیده‌ایم که می‌خواهد با دختری برای یک ساعت زیر یک سقف بنشیند و هم‌کلام شود. اینکه حالا در فضای مجازی چه تعابیر و توصیفاتی برای این دیدار شد را کاری ندارم، چه اینکه حضور صاحب‌خانه دختر که در یک نمای همین سکانس او را می‌بینیم، معلوم است که فضای این سکانس قرار نبوده فضایی اروتیک باشد. حامد اینجا برای حفظ تقیدات دینی و اینکه به حرام نیفتد، یک راهکار مشخص دارد و راضیه یا مانلی این را بخوبی آموخته، که ما سعی کردیم با جزییات شرعی هم آن را تصویر کنیم که تردیدی در آن قابل طرح نباشد. از زاویه دیگر «راضیه»در این سکانس دختری است که اساساً در داستان برای یک پسر مذهبی دام پهن کرده است.
- حضور اوج در نمایش خانگی
اما یکی از موضوعاتی که خیلی حائز اهمیت است، حضور رسانه هنری اوج در این سبک از فیلم سازی است. بسیاری از منتقدین حضور این سازمان که وابسته به سپاه پاسداران جمهوری اسلامی است را سبب باز گذاشتن دست فیلم سازان در پرداختن به موضوعات حساس در جامعه می‌دانند، ولی عده‌ای در مقابل این موضوع را سبب عدم پرداخت جدی به یکسری از موضوعات ریشه‌ای وعمیق تلقی می‌کنند. اما نکته‌ای که در واقع باید مورد توجه قرار بگیرد، علت وچرایی این موضوع است. در این چند ساله سینمای خانگی طرفداران زیادی پیدا کرده و با توجه به فضایی که دارد، توانایی ودسترسی فیلم سازان را برای پرداختن به موضوعات این چنینی بالاتر می‌برد. باید ببینیم که آیا هدف رسانه اوج از ورود به این نوع فیلم سازی تأثیر گذاری بیشتر و ایجاد تغییراتی در این نوع نمایش فیلم سازی است؟ و یا اینکه افزایش میزان مخاطب و تأثیر گذاری بالا در بین اقشارجامعه را ملاک خود قرار داده است؟
