به گزارش مجله خبری این هفته؛ این تهدید که هر بار با بسته شدن زاینده رود بعد جدی تری به خود می گرفت و طی سه سال اخیر روستاهای زیادی را مورد حمله قرار داده بود اکنون رو در روی بزرگترین اثر تاریخی اصفهان ایستاده است.
اکنون این ترس وجود دارد که ممکن است با کاهش آب های زیرزمینی نقش جهان به عنوان تاریخی که دیگر بازگشتی برای آن نیست به یکباره فرو بریزد و اصفهان را داغدار کند.
نزدیک به سه سال پیش روستای دامنه به شکل جدی فرونشست شد و خسارت ها و آسیب های جدی را به این روستا وارد کرد. دلیل این موضوع برداشت های بی رویه از سفره های آب زیرزمینی به دلیل تداوم خشکسالی ها و سست شدن لایه های زیرین خاک بود. اکنون باز هم کارشناسان بر این باورند که اصفهان در معرض خطر قرار گرفته است و شاید تنها راه نجات از فرونشست زمين بازگشت آب به ذخایر سفره های آب زیر زمينی باشد اما آیا این اتفاق عملی است؟ و آیا خطر رانش و نشست اصفهان این قدر جدی است ؟
به گفته کارشناسان منابع آب، بی شک اگر به همین منوال بگذرد اصفهان در آینده ای نه چندان دور معلوم نیست به چه سرانجامی برسد. به این خاطر که صدور مجوزحفر چاه و حفر چاه های بی شمار باعث شده که آب سفره های زیرزمینی به حداقل برسد سفره هایی که روزگاری باعث امنیت اصفهان می شدند و اکنون معلوم نیست اصفهان با نبودشان چه باید بکند.
سرنوشت تلخ اصفهان
شاید در نظر برخی باور این موضوع کمی سخت باشد که شهری با قدمت و عظمت اصفهان دچار چنين سرنوشت تلخی شود٬ اما گزارش های شرکت آب و فاضلاب و اداره کل محيط زیست استان اصفهان بر این موضوع صحه می گذارد که با وجود خشکسالی و صدور مجوزهای حفرچاه عميق برای دسترسی به آب جهت آبياری و کشاورزی٬ذخایر سفرههای آب زیرزمينی به حداقل خود رسيده و روند موجود زنگ خطری برای اصفهان است.
محمد کوشافر٬ عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان در این باره معتقد است، آب های زیرزمینی با زاینده رود در ارتباط هستند و علاوه بر مصارف زیاد، خشکی زاینده رود و افت آبهای زیرزمینی با سطح آبهای زیرزمینی پایین می رود و برای آبخوان و خاک اصفهان مشکلات زیادی را ایجاد می کند د راصفهان نیز به دلیل بیش از ۱۰ سال خشکسالی مقاومت خاک کم شده و شاهد گسترش بیابان بودیم که ریسک بسیار بالایی برای فرو نشست زمین در اصفهان ایجاد کرده است.
برداشت های بی رویه
وی با تاکید بر اینکه برداشت های بی رویه خطرهای زیادی را برای اصفهان ایجاد می کند می گوید: پایین رفتن سطح آبهای زیرزمینی باعث کم ششدن مقاومت مکانیکی خاک شده و با این تفاسیر پدیده تخریب خاک باعث می شود که خلل و فرج خاک بیشتر شده و با پایین رفتن آبهای زیرزمینی این خلل و فرج با ذرات ریزتر پر شود و به همراه فشردگی خاک تخلل خاک ایجاد شود و آبخوان ها کور شود با این تفاسیر حتی با بالا آمدن سطح آبهای زیرزمینی و دوباهر پر شدن آبخوان ها باز هم به اصفهان آسیب می رسد و در دراز مدت و میان مدت آسیب های زیادی به اصفهان وارد می شود. یکی از خطرهایی که به دلیل برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی ما را تهدید می کند، فرونشست زمین در اصفهان است که حاصل مستقیم افت سطح آب در لایه های زیرین زمین است.
در طی چند سال گذشته شاهد فرونشست زمین در مکان های مختلف اصفهان بوده ایم و اکنون این موضوع به بحرانی جدی تبدیل شده و عددهایی فراتر از گذشته در زمینه فرونشست زمین می شنویم. یکی از اولویتهای استان اصفهان توجه به کشاورزی بویژه با تداوم خشکسالی است که سبب شده مجوز حفرچاه عميق صادر شود. چاههایی که به عمق بيش از ۱۲۰ متری زمين میروند تا آب را به مزارع برسانند. هزینه حفراین چاهها زیاد است و از عهده هر کشاورزی برنمی آید. ولی آنهایی که با هر زحمتی چاه عميق میزنند٬ سعی میکنند با فروش آب به سایرهمکارانشان٬ هم باری از دوش بقيه کشاورزان بردارند و هم بخش اندکی ازهزینه های چند صد ميليونی صرف شده خود را جبران کنند.
