هر آنچه باید درباره کبد چرب بدانید
هر آنچه باید درباره کبد چرب بدانید | کبد زمانی چرب می شود که چربی اضافه در کبد جمع شده باشد. وجود مقدار کمی چربی در کبد طبیعی است، اما زمانی که مقدار آن بیش از حد شود به یک مشکل برای سلامتی تبدیل خواهد شد. کبد دومین اندام بزرگ بدن است. این اندام مواد مغذی انواع خوراکی ها و نوشیدنی هایی را که می خورید فرآوری کرده و مواد مضر خون را فیلتر می کند. چربی زیاد در کبد باعث التهاب آن شده و به کبد آسیب می رساند و حتی باعث زخم شدن این اندام می شود. در موارد شدید ، این زخم ممکن است که به نارسایی کبدی منجر شود.
کبد چرب چه علائمی دارد؟
در بسیاری از موارد ، کبد چرب علائم قابل توجهی ندارد. اما ممکن است احساس خستگی کنید یا در سمت راست بالای شکم خود احساس ناراحتی یا درد داشته باشید. برخی از افراد مبتلا به بیماری کبد چرب دچار عوارضی مثل اسکار کبدی می شوند. اسکار کبد به عنوان فیبروز کبد شناخته می شود و اسم فیبروز شدید کبدی سیروز است. سیروز می تواند علائمی مثل موارد زیر داشته باشد:
- کاهش اشتها
- کاهش وزن
- ضعف
- خستگی
- خون دماغ شدن
- خارش پوست
- زردی پوست و چشم
- درد شکم
- تورم شکم
- تورم پاها
- گیجی
چرا کبد چرب می شود؟
کبد چرب زمانی به وجود می آید که بدن چربی زیادی تولید کند یا به اندازه کافی چربی را نسوزاند. چربی اضافی در سلولهای کبدی ذخیره شده و در آنجا جمع می شود و در نهایت باعث چرب شدن خواهد شد. علت تجمع چربی به دلایل مختلفی به وجود می آید. برای مثال ، مصرف زیاد نوشیدنی های الکلی می تواند باعث بیماری کبد چرب الکلی شود. این اولین مرحله از بیماری کبدی مربوط به الکل است. در افرادی که الکل نمی نوشند ، علت چرب شدن کبد کمتر مشخص است. یک یا چند عامل زیر ممکن است در چرب شدن کبد نقش داشته باشند:
- چاقی
- قند خون بالا
- مقاومت به انسولین
- مقدار بالای چربی ، به ویژه تری گلیسیرید
و علل کمتر شایع در این بیماری عبارتند از:
- بارداری
کاهش سریع وزن - برخی از انواع عفونت ها ، مانند هپاتیت C
- عوارض جانبی برخی از داروها
- قرار گرفتن در معرض سموم خاص
- عوامل ژنتیکی
چطور تشخیص دهید که کبد چرب شده است؟
برای تشخیص کبد چرب بعد از مراجعه به پزشک یک معاینه فیزیکی انجام می شود و یک یا چند آزمایش نیز از شما گرفته می شود. اگر پزشک مشکوک به چرب بودن کبد باشد ، معمولا این سوالات از شما پرسیده می شود:
- سابقه پزشکی خانوادگی در مورد هرگونه سابقه بیماری کبدی
- مصرف الکل و سایر عادت های غذایی
- هر نوع بیماری که ممکن است داشته باشید
- هر دارویی که ممکن است مصرف کنید
- تغییرات اخیر در سلامتی شما
معاینه بدنی
برای بررسی التهاب کبد ، پزشک ممکن است شکم شما را فشار دهد یا لمس کند. اگر کبد شما بزرگ شده باشد ، ممکن است با معاینه بتوانند آن را احساس کنند. با این حال ، این امکان وجود دارد که کبد شما بدون بزرگ شدن ملتهب شده باشد، و در نتیجه پزشک با معاینه بدنی نتواند تشخیص دهد که کبد شما بزرگ یا ملتهب شده است یا نه در چنین حالتی پزشک از برخی دیگر از روش ها برای بررسی وضعیت شما استفاده می کند.
آزمایش خون
در بسیاری از موارد ، بیماری کبد چرب با میزان آنزیم های کبدی در آزمایشات خون تشخیص داده می شود. به عنوان مثال، پزشک شما ممکن است آزمایش آلانین آمینوترانسفراز (ALT ) و آزمایش آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) را برای بررسی آنزیم های کبدی تجویز کند. در صورت بروز علائم بیماری کبدی ممکن است که پزشک این آزمایشات را پیشنهاد کند. افزایش آنزیم های کبدی نشانه التهاب کبد است. بیماری کبد چرب یکی از دلایل احتمالی التهاب کبد است اما تنها علت آن نیست. در صورت مثبت بودن آزمایش آنزیم های کبدی ، پزشک احتمالا آزمایش های دیگری را برای شناسایی علت التهاب تجویز می کند.
تصویربرداری
پزشک ممکن است از یک یا چند آزمایش تصویربرداری زیر برای بررسی چربی اضافی یا سایر مشکلات کبدی استفاده کند:
- سونوگرافی
- سی تی اسکن
- ام آر آی
نمونه برداری از کبد
نمونه برداری از کبد بهترین روش برای تعیین شدت بیماری کبد است. در طی نمونه برداری از کبد ، پزشک یک سوزن را در کبد فرو می کند و یک قطعه از بافت را برای معاینه خارج می کند. برا این کار معمولا از بی حسی موضعی استفاده می شود تا احساس درد نکنید. این آزمایش می تواند به شما در تشخیص اینکه آیا به بیماری چرب شدن کبد و همچنین اسکار کبدی مبتلا هستید یا نه ، کمک کند.
کبد چرب چطور درمان می شود؟
در حال حاضر ، هیچ دارویی قطعی برای درمان بیماری کبد چرب تایید نشده است. برای تولید و آزمایش داروهای کاملا موثر برای درمان این بیماری تحقیقات بیشتری لازم است. در بسیاری از موارد ، تغییر سبک زندگی می تواند به درمان چرب شدن کبد کمک کند. به عنوان مثال ، پزشک ممکن است به شما موارد زیر را توصیه کند:
- وزنتان را کم کنید
- رژیم غذایی خود را تغییر دهید
- در سبک زندگی خود تغییراتی بوجود آورید
- برخی از داروها را مصرف کنید
- عمل جراحی انجام دهید
چه درمانهای خانگی برای کبد چرب وجود دارد؟
تغییر شیوه زندگی اولین راه درمان چرب شدن کبد است. بسته به شرایط فعلی و عادات زندگی شما ، ممکن است مواردی مثل کاهش وزن، محدود کردن مصرف چربی و نوشیدنی ها و خوراکی های ناسالم و جایگزین کردن یک رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی به جلوگیری و یا کاهش علائم کبد چرب کمک زیادی می کند. حداقل ۳۰ دقیقه در روز تحرک بدنی نیز برای جلوگیری از تجمع چربی در کبد و بدن بسیار مفید است.
برخی شواهد نشان می دهد که مکمل های ویتامین E ممکن است به جلوگیری یا درمان آسیب کبدی ناشی از بیماری کبد چرب کمک کند. با این حال ، تحقیقات بیشتری لازم است. برخی از خطرات سلامتی در ارتباط با مصرف بیش از حد ویتامین E نیز وجود دارد. به همین دلیل هرگز نباید بدون تجویز پزشک برخی از مکمل ها و یا داروها را مصرف کنید. همیشه قبل از استفاده از یک مکمل جدید یا داروی طبیعی با پزشک خود صحبت کنید. برخی از مکمل ها یا درمان های طبیعی ممکن است کبد شما را تحت فشار قرار دهند یا با داروهایی که مصرف می کنید تداخل داشته باشند.
رژیم غذایی برای بیماری کبد چرب
اگر کبدتان چرب است ، ممکن است پزشک به شما یک رژیم غذایی مناسب برای کمک به درمان بیماری و کاهش خطر عوارض این بیماری را توصیه کند. برای مثال معمولا به شما این توصیه می شود تا موارد زیر را رعایت کنند:
رژیم غذایی بخورید که سرشار از غذاهای گیاهی از جمله میوه ها ، سبزیجات ، حبوبات و غلات کامل باشد.
مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده مثل شیرینی ، برنج سفید ، نان سفید ، سایر محصولات غلات تصفیه شده را محدود کنید.
مصرف چربی های اشباع شده را که در گوشت قرمز و بسیاری از محصولات حیوانی وجود دارد ، محدود کنید.
از چربی های ترانس ، که در بسیاری از غذاهای میان وعده ای فرآوری شده وجود دارد ، خودداری کنید.
از مصرف الکل خودداری کنید.
انواع بیماری کبد چرب
به طور کلی دو نوع بیماری کبد چرب وجود دارد: غیر الکلی و الکلی. جرب شدن کبد غیر الکلی ( NAFLD ) شامل چرب شدن کبد غیر الکلی ساده ، استئو هپاتیت غیر الکلی ( NASH ) و کبد چرب حاد بارداری (AFLP ) است. بیماری کبد چرب الکلی (AFLD) شامل AFLD ساده و استئو هپاتیت الکلی (ASH) است.
بیماری کبد چرب غیر الکلی
بیماری چرب شدن کبد غیر الکلی زمانی اتفاق میفتد که در کبد افراد چربی جمع می شود. اگر چربی اضافی در کبد دارید و سابقه استفاده زیاد از الکل را ندارید ، پزشک معمولا چرب شدن کبد غیر الکلی را تشخیص می دهد. اگر همراه با چرب شدن کبد هیچ التهاب یا عارضه دیگری در بدن شما وجود نداشته باشد ، این بیماری به عنوان کبد چرب ساده غیر الکلی شناخته می شود.
استئو هپاتیت غیرالکلی
استئو هپاتیت غیرالکلی نوعی دیگر از انواع چرب شدن کبد است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که تجمع چربی اضافی در کبد با التهاب کبد همراه باشد. اگر چربی اضافی در کبد داشته باشید ، کبد شما ملتهب می شود و در صورتی که سابقه استفاده از الکل را ندارید ، پزشک معمولا استئو هپاتیت غیرالکلی را تشخیص دهد. در صورت عدم درمان باعث ایجاد زخم در کبد شده و در موارد شدید ، منجر به سیروز و نارسایی کبدی شود.
کبد چرب حاد بارداری
کبد چرب حاد بارداری یک عارضه نادر اما جدی در بارداری است. علت دقیق آن مشخص نیست. وقتی این وضعیت اتفاق میفتد ، معمولا در سه ماهه سوم بارداری ظاهر می شود. در صورت عدم درمان ، خطرات جدی برای سلامتی مادر و نوزاد در حال رشد به وجود می آورد. سلامت کبد شما احتمالا طی چند هفته پس از زایمان به حالت طبیعی بر می گردد.
بیماری کبد چرب الکلی
نوشیدن زیاد الکل به کبد آسیب می رساند. هنگامی که کبد آسیب ببیند ، نمی تواند چربی را به درستی تجزیه کند. این موضوع باعث تجمع چربی می شود و به کبد چرب الکلی معروف است. بیماری کبد چرب الکلی اولین مرحله بیماری کبدی مرتبط با الکل است. اگر همراه با تجمع چربی هیچ التهاب یا عارضه دیگری وجود نداشته باشد ، این بیماری به عنوان یک کبد چرب الکلی ساده شناخته می شود.
استئو هپاتیت الکلی
استئو هپاتیت الکلی نوعی AFLD است. زمانی اتفاق میفتد که تجمع چربی اضافی در کبد با التهاب کبد همراه باشد. این نیز به عنوان هپاتیت الکلی شناخته می شود. این بیماری اگر به درستی درمان نشود ، می تواند باعث ایجاد زخم در کبد شود. اسکار شدید کبد به عنوان سیروز معروف است و این موضوع می تواند منجر به نارسایی کبد شود.