براسـاس آمارهـای مرکـز آمـار ایـران در سرشـماری رسـمی سـال ۱۳۶۵فقـط ۱۲درصـد از خانوارهـای کشـور مسـتاجر بودهانـد کـه این میـزان بـا افزایـش۱۸/۷درصـدی در آخرین سرشـماری رسـمی کشـور بـه ۳۰/۷درصد رسـیده اسـت.
قابـل ذکـر اسـت خانوارهـای مسـتاجر مناطـق شـهری نیـز طی ایـن مـدت از حـدود ۱۹درصـد در سرشـماری سـال ۱۳۶۵بـه ۴۰درصـد در آخرین سرشـماری رسـمی رسـیدهاند. همچنین آمارهـای سـه سـال اخیـر از قیمـت مسـکن، همچـون ایـن روزهـای بـازار، حـال و روز خوشـی ندارنـد. بررسـی قیمـت مسـکن فقـط در سـه سـال اخیـر از رشـد حـدود ۵۰۰درصـدی حکایـت دارد؛ رشـد قیمتـی کـه تـوام بـا «کاهـش تولیـد مسـکن» بود.
در حـال حاضـر قیمـت هـای بـازار مسـکن بسـیار کاذب اسـت، بـه گونـه ای کـه اگـر قیمـت تمـام شـده بـا قیمـت زمیـن تطبیـق داده شـود، در برخـی اوقـات قیمـت فـروش دو برابـر قیمـت تمـام شـده مـی شـود. بـه عبارتـی یـک واحـد آپارتمانـی کـه هـر متـر مربـع آن حداکثـر متـری چهـار میلیـون تومـان درآمـده بـه متـری ۱۲تـا ۱۵میلیـون تومـان و بیشـتر بـه فـروش مـی رسـد.
بررسـیها نشـان میدهـد کـه سـکته هـای قبلـی در بخـش مسـکن کـه آخریـن آن مربـوط بـه سـال ۹۲وپیـش از آن سـال ۸۵میشـود، در زمانـی روی داد کـه تاحـدودی رشـد اقتصـادی داشـتیم، رونـق معامـات و افزایـش قیمـت اتفـاق افتـاد و وضـع اقتصـاد کشـور بـه ایـن بـدی نبـود، امـا بـه نظـر نمـی رسـد هـم اکنـون ظرفیـت رونـق ایـن بـازار وجـود داشـته باشـد.
تـا زمانیکـه اوضـاع اقتصـادی بـه همیـن شـکل اسـت، رکـود پـا برجـا خواهـد بـود. در ایـن میـان ممکـن اسـت هـر سـال یـا هـر ۶مـاه یـک بـار یـک افزایـش قیمـت جزئـی داشـته باشـیم کـه ناگزیـر بـه سـبب نـرخ تـورم عمومـی اتفـاق میافتـد و بـر نـرخ مسـکن تاثیـر میگـذارد. بانـک هـا در گذشـته هـر چـه نقدینگی داشـتند بـه سـمت بـازار مسـکن سـوق دادنـد و اگـر حـالا ظرفیتـی در ایـن بـازار وجـود داشـت، بانـک هـا بـاز هـم بـه آن ورود میکردنـد.
بانـک هـا همـواره بـه دلیـل در اختیـار داشـتن پـول درشـت، هـر جـا ظرفیتـی بـرای سـرمایه گـذاری و سـودآوری ببیننـد بـه سـمت آن مـی رونـد، زیرا سـایر فعـالان اقتصـادی کشـور بـه ایـن انـدازه تـوان ندارند. اکنـون ظرفیتـی در بـازار وجـود نـدارد و متقاضیـان مصرفـی (خریـد بـه قصـد اسـتفاده) از بـازار فاصلـه گرفتـه انـد. البتـه سـطح تقاضای سـرمایه ای (بـه قصـد فـروش وسـودآوری) نیـز کاهـش یافتـه، زیـرا از جذابیـت بازار کاسـته شـده اسـت.
در ایـن میـان بـه نظـر مـی رسـد، بـرای غلبـه بـر ایـن رکـود، بایـد بـه طـرف الگوهـای مشـخص و سـاده بـرای رونـق بازارمسـکن رفـت. اگـر دولت هماننـد کشـورهای اروپایـی مسـکن اسـتیجاری بسـازد و یـک سـوم درآمـد فـرد را بـرای اجـاره اختصـاص دهـد؛ وضعیـت بـازار مسـکن بـه طور قطـع بهبـود پیـدا خواهـد کرد.
در مجمـوع دولـت بایـد هـر چـه سـریعتر بـرای سـاخت مسـکن اسـتیجاری ارزان قیمـت و اختصـاص سـرمایه در بخـش مسـکن اقـدام کند و ایـن امـر را در اولویـت اول برنامـه کاری خـود قـرار دهـد. البتـه بـه ایـن شـرط کـه بـا مدیریـت صحیـح و عادلانـه ایـن اماکـن در اختیـار خانـواده هـای فاقـد مسـکن قـرار گیـرد؛ نـه آنکـه بـا بـی نظمـی در ایـن میـان افـرادی صاحـب خانـه، خانـه خـود را اجـاره دهنـد و در مسـکن اجتماعـی زندگـی کنند.
از اواسـط دهـه ۷۰تاکنـون دولـت هـای مختلفـی بـر سـر کار آمـده انـد. اصـاح طلـب و اصـول گـرا، در یـک برهه ای بحث مسـکن مهـر اجرایـی شـد کـه البتـه بـا نواقصـی در اجـرا روبـرو بـود، امـا در کل بـرای رفـع همیـن نیـاز برابـری اجتماعـی در دسـتور کار دولـت وقـت قـرار گرفـت، امـا در دولـت بعـدی، بـه جـای رفـع ایـرادات اجرایـی ایـن طـرح، خواسـته یـا ناخواسـته در جهـت حمایـت نظـام سـرمایه داری بـا اعطـای وام هـای سـنگین بانکـی بـه عـده معـدود ی سـرمایه دار بـرای سـاخت و سـاز هـای کان، بـه تدریـج بـه پـاک کـردن صـورت مسـاله برابـری اجتماعـی رو آوردنـد، بـه نحـوی که رفتـه رفتـه از فروردین سـال ۱۳۹۲تاکنـون بـه شـکل افسـار گسـیخته ای قیمـت مسـکن روز بـه روز افزایـش نجومـی بـه خـود دید.
امـروز بایسـت بـه جـای تصویـب طـرح هـای عجولانـه ای چـون اعطـای وام بـه مسـتاجرین، بـه شـکل فـوری، جلوی سـوداگری هایـی کـه منجـر بـه یکشـبه ره صـد سـاله رفتـن برخـی سـرمایه دار هـا شـده اسـت؛ گرفتـه شـود. تاکی بایـد شـاهد دادگاه هـای فاسـدان اقتصـادی باشـیم ، تاکـی بایـد شـاهد اعدام سـاطین بـازار های سـرمایه باشـیم و بعـد از آن تغییـری در قیمـت هـا نبینیم؟
امـروز مـردم ایـران خسـته تـر از همیشـه هسـتند ، اگـر همچنـان شـعار برابـری اجتماعـی را در سـر داریـد ، یـک لحظـه منافـع بانـک هـا را از سـرمایه داران جـدا کنیـد و بـا اقدامـی فـوری، بـرای همیشـه این قائلـه را بخوابانید.
در انتهـا بایـد خطـاب بـه مسـئولین گفـت: لطفـا بـه جـای تصویـب طـرح هـای عجولانـه فـوری مثل تسـهیات ودیعـه مسـکن ، مدتـی بـه خودتـان اسـتراحت دهیـد و لطفـا هیـچ کاری نکنید.
