سهم مردانه از خیابان

لرز تمام وجودش را می گرفت و انگار خُردش می کرد، می پیچید توی تمام وجودش و چنگ می زد به تنش. انگار که بُمب افتاده باشد توی یک خانه خرابه، جیغ کشید، جسدی شده بود با لباس های پاره پاره و خاک آلود، هنوز بوی دهان مرد را توی صورتش حس می کرد، اینقدر نزدیک که فراموش می کرد، از کدام خیابان باید فرار کند. تا آنجا که می توانست دوید. صدای نفس های مرد را پشت سرش می شنید و سنفونی ترس یک آن، رهایش نمی کرد. در گرگ و میش خیابان، سایه مرد توی چراغ های تاریک، روشن، زمین را تیره کرده بود و چسبیده بود به پیاده روها تا او هم از خیابان سهمی داشته باشد .

راننده تاکسی، اتوبوس یا فروشنده دوره گرد، پلیس راهنمایی و رانندگی و… از آن دسته افرادی هستند که با خیابان انس می‌گیرند، اما همه انس گرفتن‌ها برای داشتن شغلی آبرومند یا حداقل داشتن دستمزدی ازعرق جبین نیست، گاهی خیابان می‌شود مامن، گاهی محل زندگی و گاهی راهی برای رسیدن به مقصد و این گونه می‌شود که “بیشترین وقت” سهم خیابان است.

تحقیقات انجام شده نشان می دهد که به میزان مدت زمان حضور زنان و دختران در سطح خیابانها، هریک از آنها یک تا ۲۰ بار از سوی مردان خیابانی با مزاحمت های کلامی و فیزیکی مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند و مردان خیابانی نیز در زمره دیگر فجایعی قلمداد می‌شوند که طی سالهای اخیر به عنوان ”آتشی زیر خاکستر” بسیاری از خانواده‌ها را به کام نابودی کشانده ‌اند، حضور مردان خیابانی در مکانهای مختلف مانند شرکت های خصوصی، خیابان ها، سینماها، پارک‌ها، پیاده‌روها و مراکز تفریحی، زنان را نسبت به جامعه و دیگر مردان بدبین کرده است.

گفته می شود که به ازای هر یک زن خیابانی ۷ مرد خیابانی وجود دارد!» موضوعی که مجید ابهری جامعه شناس و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی از آن پرده برداشته و هشدار می دهد که اگر این موضوع مورد توجه قرار نگیرید به بحرانی جدی تبدیل می شود.

این ها همه در حالی است که هرچند نیروی انتظامی در قالب طرح‌های امنیت اخلاقی با این موارد برخورد می‌کند اما «مردان خیابانی» این روزها در بیشتر خیابان‌ها دیده می‌شوند و برای زنان و دختران مزاحمت ایجاد می‌کنند. ابهری آمارهای ناخوشایند دیگری نیز دارد. ۷۶ درصد مردان خیابانی متاهل هستند و هر مرد خیابانی در طول روز به طور میانگین یکصدبار برای زنان نجیبی که هرگز سوار بر ماشین آنها نمی‌شوند،‌ بوق می‌زنند!

این در حالی است که همیشه مردان خیابانی از صورت مساله پاک می شده اند و آسیب های اجتماعی همواره به زنان خیابانی وصله می شده است.

وصله ای ناجور که همواره برای زنان تولید وحشت می کرده است. امثال جوانانی مثل سمیه ۲۵ ساله یا زنان در هر سنی که باشند، در این رابطه این ترس را خوب شناخته اند. یک زن در خیابان انواع و اقسام کلمات رکیک، مزاحمت‌ها، بوق زدن‌ها، چراغ زدن‌ها، ترمز کردن‌ها، تنه زدن‌ها و پیشنهادات زشت را باید تحمل کند وحتی اگر قصد برخورد و مقابله نیز داشته باشد، توسط بسیاری از مردم جامعه متهم شده یا به باد استهزا گرفته می‌شود تا جایی که دیگرهیچ زن ودختر جوان یا مسنی از این عمل ناپسند که امروز بسیار فراگیر و تبدیل به یک رفتار اجتماعی شده است، در امان نیست.

این موضوع حتی با محدودیت ها هم حل نشده است، مزاحمت های خیابانی توسط مردان هر لحظه زنان را سرخورده تر می کند .

فاطمه مادری کارگر است. وی در خصوص عدم امنیت دختران در خیابان‌ها می گوید: حتی دختران دانش آموز نیز در مسیر رفتن به مدرسه از دست آزارهای مردان خیابانی در امان نیستند. البته فقط دختران جوان مورد آزار مزاحمان قرار نمی گیرند، بلکه زنان سالخورده نیز مورد اذیت و آزار قرار می‌گیرند به طوری که مزاحمان خیابانی هیچ گونه تفکیکی میان افراد قائل نیستند.

مینا دانشجوی کارشناسی ادبیات از این امر اظهار نارضایتی می‌کند و معتقد است درهر کجا که حضور داریم باید وجود آنها را تحمل کنیم، بدون آنکه قدرت اعتراض کردن داشته باشیم ودر صورت اعتراض احترام خود را در جمع از دست می‌دهیم و اگر در محل کار نیز چنین مشکلی با همکاران داشته باشیم، با اعتراض خود متهم می‌شویم.

• نیازهایی که واقعا نیاز است

به گفته کارشناسان آسیب های اجتماعی، بیش از ۷۰ درصد پسران در رواج فساد وایجاد مزاحمت برای دختران مقصر هستند، به این خاطر که در حالی که اکثر دختران و زنان به مزاحمت‌های مردان بی‌توجهند، اما شماری از پسران و مردان با خودروهای خود در مقابل هر زنی ترمز کرده و او را دعوت به هم صحبتی می‌کنند.

اما برخی هم نظری مخالف دارند به نظر لیلا طاهری، دانشجوی کارشناسی‌ارشد جغرافیا اگردختر خانم‌های محترمه و یا خانم‌های محترمه حجاب اسلامی شان را رعایت کنند مطمئن باشید هیچکس جرات به خودش نمی دهد که مزاحمتی ایجاد کند و کافی است دختر خانم‌هایی که با حجاب اسلامی در جامعه فعالند را نگاه کنید تا به شما ثابت شود.

اما در این میدان مردان هم حرفی برای گفتن دارند، مسعود محمدی که خودش یک جوان ۳۰ ساله است نه صورت مساله را پاک می کند و نه خود مساله را . به نظر او جوانان نیازهایی دارند که اگر به آنها توجه نشود به هر حال به بحران تبدیل می شود  چرا که نیاز نیاز است و نمی توان با آن بی تفاوت برخورد کرد.

به نظر او گاهی این بوق زدن ها و یا متلک گفتن ها به قصد مزاحمت نیست، ولی چون جوانان ما زبان درست ارتباط برقرار کردن را یاد نگرفته اند، به این شکل رفتار می کنند.

بیکاری، کمبودهای عاطفی، وضعیت نامتعادل اقتصادی و … موضوعاتی است که کارشناسان و آسیب شناسان اجتماعی از کنار آن نمی گذرند و این مسائل را نیز عامل دیگری برای پدید آمدن مزاحمان خیابانی می دانند.

به اعتقاد شهرام آذربایجانی که سالیان زیادی است در زمینه آسیب های اجتماعی فعالیت می کند، راهکار اساسی ایجاد بستری برای اشتغال و ازدواج آسان است، موضوعی که این روزها به یک رویا تبدیل شده است .

• قانون چه می گوید ؟

اما آیا می توان از طریق قانونی به این مساله پایان داد؟ در قانون و بر اساس ماده ۶۱۹«هر کس در اماکن عمومی یا معابر متعرض یا مزاحم اطفال یا زنان بشود یا با الفاظ و حرکات مخالف شئون و حیثیت به آنان توهین نماید، به حبس از دو تا شش ماه و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد» و در نظریه مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه در خصوص این ماده آمده است: «به کار بردن لفظ یا الفاظ رکیک جهت تحقق جرم موضوع ماده ۶۱۹ شرط نیست و چنانچه مسلم شود که مردی به قصد مزاحمت زنی را تعقیب کرده است، قابل مجازات است.»

مجازاتی که نمی تواند آنچنان بازخورد و محدود کننده باشد و برای هر مرد مزاحمی در نظر گرفته شود، با توجه به اینکه براساس آمارها، هر مرد خیابانی به طور میانگین صد بوق در طول روز برای زنان می‌زند تا بالاخره طعمه خود را پیدا کند و این به این معنا است که پدیده شوم مردان خیابانی،۷۰۰ درصد بیشتر از زنان خیابانی است.