عارف اصفهانی – برخی بساز بفروش ها در آستانه گرانی مسکن به بساز بنداز تبدیل شده اند. وجود حدود ۹۱۷ واحد تولید مصالح ساختمانی غیر استاندارد در استان اصفهان که بیشترشان شامل کارگاه های زیرزمینی می شوند، جاده را برای فعالان متخلف ساختمان باز گذاشته است.
این در حالی است که شرایط استاندارد در مصالح ساختمانی به گونهای است که واحدهای پروانه دار فروش مصالح ساختمانی در حال ورشکسته شدن هستند، چون مصالح غیر استاندارد و ارزان به سهولت در اختیار افراد قرار میگیرد. این ها همه در شرایطی اتفاق می افتد که بازار مسکن در حال تکان خوردن است و ساختمان های نوساز حاصل تکانه هایی است که خیلی زود رنگ پیری به خود می بینند.
باز شدن پای بساز بفروش ها
بعد از رکود شدید در بازار مسکن اکنون با باز شدن پای بساز بفروش ها در این بازار و تعدیل شدن این رکود و رونق دوباره این بار شاهد استاندارد نبودن مصالحی هستیم که در سال های اخیر گریبان صنعت ساختمان را به صورت محسوسی گرفته است. غیر استانداردهایی که بساز بفروش ها از آن ها سود می برند تا جایی که بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران عرصه ساخت و ساز معتقدند، عمر مفید مسکن در ایران پایینتر از استانداردهای مرسوم جهانی است و ریشه اصلی این عارضه را نیز در کیفیت پایین ساخت و سازها قلمداد می کنند.
در طول دهه های اخیر با افزایش جمعیت، ساخت و سازها نیز به شکل فزایندهای رشد پیدا کرد و به تبع در این رشد قارچ گونه چه بسیار واحدها و منازلی که بصورت بی قاعده، غیر اصولی و فاقد استاندارد های لازم احداث شدند.
ده ساله های پیر
ساختمان هایی که وقتی پا به ۱۰سالگی می گذارند، باید فاتحه شان را بخوانی و بعد از دو دهه دیگر نام کلنگی را به دوش می کشند. مصالح ساختمانی بی کیفیت، معضل پیچیده ای که سال هاست گریبانمان را گرفته است، این در حالی است که یک ساختمان در اروپا و یا کشورهای توسعه یافته تا صدها سال عمر می کند و بعد از آن است که رنگ پیری و فرسودگی به خود می گیرد. کارشناسان مسکن بارها در این زمینه هشدار داده اند و عنوان کرده اند که بسیاری از ساختمان های نوساز بعد از سال های معدودی که از سن آنها می گذرد تبدیل به فرسوده هایی می شوند که دیگر قابل سکونت نیستند.
ابوالفضل شفیعی، با اشاره به اینکه ورود بی رویه جمعیت به شهرها، باعث شده که سهم بیشتری برای خانه ها در نظر گرفته شود میِ گوید: این موضوع باعث شده که مالکان خانه هایی که تا چندی پیش به یک تا دو طبقه بسنده می کردند، حالا خانه های ویلاییشان را بکوبند و به ساختمان های چند طبقه تبدیل کنند.
این ساختمان ها که عمدتا به دست پیمانکاران سپرده می شود برای سودآوری بیشتر زمینه تخلفات را ایجاد می کنند. وجود کارگاه های زیرزمینی که این مصالح در آنجا به صورت فله ای تولید و فروخته می شود، اما هیچکدام مشمول موارد استاندارد نمی شوند، معضلی است که باعث شده بازار پر شود از مصالحی که خانه ها را از همان ابتدای ساخت کلنگی می کند.
عمری پایین تر از استانداردها
در این زمینه مسعود مصطفوی از کاهش عمر مفید مسکن در ایران پرده برمی دارد و می گوید: عمر مفید مسکن در ایران پایین تر از استانداردهای مرسوم جهانی است و ریشه اصلی این عارضه را باید در کیفیت پایین ساخت و سازها یافت. وی می افزاید: به تبع در صورت حصول این امر،شاهد ارتقای کیفی ساختوسازها و ابنیه مسکونی خواهیم بود و فصلی نو و جدید در اجرای طرحهای ساختمان سازی در چارچوب قواعد و اصول و استانداردهای تعریف شده گشوده خواهد شد.
این کارشناس عمران تصریح می کند: البته تمامی واحدها و منازل مسکونی نیز به صورت غیر استاندارد بنا نشده اند و ساختمان های بسیاری نیز در طول سالیان اخیر و حتی دهه های گذشته احداث و بنا شدهاند که از حیث استحکام و ایمنی در شرایط مطلوبی قرار دارند، اما به هر ترتیب این نافی واقعیت وجود و رویش ابنیه مسکونی غیر مجاز و غیراستاندارد در کلان شهرها نیست.
پاکسازی یا ساماندهی
گرچه علیرغم محاسن شایسته ای که طرح ساماندهی ساخت و سازها یا پاکسازی بساز بفروش ها از این عرصه در پی دارد، لذا نمی توان این واقعیت را نیز نادیده گرفت که اجرایی شدن طرح مذکور، موانعی را نیز در مسیر خود می بیند که با وجود آنها حصول اهداف مورد نظر در این عرصه دشوار می شود. به گفته کارشناسان تا زمانی که رکود حاکم بر بازار مسکن و کاهش شدید سود آوری ساخت وسازها در بازار کنونی به کلی از بین نرود تسهیل ِ اجرایی طرح مذکور را به چالش می کشد.
به واقع همین رکود،کاهش و اُفت سود آوری و فعالیت در این عرصه باعث می شود که میل و رغبت چندانی برای عملیاتی شدن طرح مذکور وجود نداشته باشد. در این میان خیلی ها منتظرند با کاهش رکود حاکم بر بازار مسکن و رهایی از این وضعیت ، معضل ساخت و سازهای غیر استاندارد نیز کمی کاهش یابد و بازار مسکن در زمستان سرد بی کیفیتی شاهد بهاری باشد که ساختمان ها را پیر و فرسوده نکند.
