در این دو مجموعه تلویزیونی، سلامت رفتاری و تلاش سالم، واجد ارزش دانسته نمی شود و به سمت پذیرش عناصری می رویم که با ویژگی های بی مسئولیتی برایمان ترسیم شده اند
بایــد دیــد چــرا تلویزیــون در حــال القــای اجبــاری ازدواج مجــدد دو عنصــر از هــم جــدا شــده اســت. تعریــف خانــواده بــرای تلویزیــون مــا واجــد چــه عناصــری اســت. چــرا در بســتری کــه چیده انــد در ایــن دو مجموعــه تلویزیونــی، ســلامت رفتــاری و تــلاش ســالم، واجــد ارزش دانســته نمی شــود و بــه ســمت پذیــرش
عناصــری می رویــم کــه بــا ویژگی هــای بی مســئولیتی، برایمــان ترســیم شــده اند. ســاده ترین توقــع از یــک ســازمان رســانه ای داشــتن سیاســت و تنظیــم برنامــه برمبنــای همــان سیاســت اســت؛ سیاســتی ناگفتــه کــه از درون برنامه هــا، یــا بــه شــیوه خیلــی علمــی «تحلیــل محتــوا» و یــا بــه شــیوه جامعــه شناســانه و یــا در روشــی عمومی تــر، بــه شــیوه نقادانــه، قابــل دریافــت و بررســی اســت.
حــالا اگــر ایــن ســازمان رســانه ای، هماننــد صداوســیمای مــا، ســاختاری متمرکــز داشــته باشــد، بدیهــی اســت کــه دریافــت سیاســت از برنامــه، می توانــد شــبیه نزدیکــی سیاســت اتخاذشــده بــا سیاســت های کلان کشــور را برســاند. از ایــن مقدمــه کــه بگذریــم، بــه دو مجموعــه تلویزیونــی ماه هــای اخیــر تلویزیــون نظــری داریــم کــه نکتــه مشــابهی در هــر دو دیــده شــده اســت. مجموعه هــای «زیــر پــای مــادر» و «پرســتاران ۲».
در هــر دو مجموعــه، کاراکتری وجــود دارد کــه همســرش در ابتــدای تولــد فرزنــد، او را بــا بچــه وانهــاده و رفتــه اســت. هــر دو هــم بــا طــلاق قانونــی و شــرعی جــدا شــده اند. در اولــی، آتنــه در دوماهگــی پســرش رفتــه و بعــد از بیســت ســال برگشــته و در دومــی، بیــژن در مــاه دوم بــارداری پســرش، رفتــه و بعــد از ده ســال برگشــته.در هــر دو عــدد دو، اشــتراک جالبی دارنــد، بچــه دوماهــه و جنیــن دوماهــه. در اولــی، زن رفتــه و در دومی مــرد. در هر دو، آنکــه مانــده و بچــه را بــزرگ کــرده (خلیل دشــتی موســوم بــه خلیــل کبابــی و ســمیه حســینی)، قصــد ازدواج مجــدد دارنــد و از انتخابشــان راضــی هســتند. امــا در هــر دو، عنصــر رفتــه، بازگشــته و اکنــون داســتان بــه گونــه ای جلــو بــرده می شــود کــه خلیــل کبابــی وادار بــه ازدواج بــا عنصــر رفتــه می شــود و نــه انتخابــش و در دومــی هــم، خانــم پرســتار بظاهــر بــه خواســتگار جدیــد جــوری حــرف می زنــد کــه یعنــی ازدواج مجــدد بــا انتخــاب جدیــد، امــکان نــدارد.
نمایشی که با عقل همخوانی ندارد
هــر دو انتخــاب دوم، معقــول هســتند؛ رخســاره و رضــا. هــر دو عنصــر بازگشــته، فقــط توبــه کرده انــد و لاغیــر.
خــوب شــده اند امــا بــرای خودشــان و کاری بــرای خانــواده وانهــاده نکرده انــد کــه هیــچ، مطالبه شــان ســهم مــادر بــه دنیــا آورنــده یــا پــدر همخــون اســت. همیــن و بــس. در هــر دو، آنکــه مانــده در حــال تــلاش ســالم بــرای بــزرگ کــردن فرزنــد نشــان داده می شــود و آنکــه رفتــه، در پــی خوشــگذرانی و حدیــث نفــس و فــرار از مســئولیت. هــر دو عنصــر رفتــه نیــز، همراهــی داشــته اند و رفته انــد.
حــالا بایــد دیــد چــرا تلویزیــون در حــال القــای اجبــاری ازدواج مجــدد دو عنصــر از هــم جــدا شــده اســت. تعریــف خانــواده بــرای تلویزیــون مــا واجــد چــه عناصــری اســت. چــرا در بســتری کــه چیده انــد در ایــن دو مجموعــه تلویزیونــی، ســلامت رفتــاری و تــلاش ســالم، واجــد ارزش دانســته نمی شــود و بــه ســمت پذیــرش عناصــری می رویــم کــه بــا ویژگی هــای بی مســئولیتی، برایمــان ترســیم شــده اند. چــرا بــرای بی مســئولیتی، تاوانــی تعریــف نشــده اســت.
قــرار اســت در دورانــی کــه شــتاب رویدادهــا، فاصلــه میــان عناصــر ســنتی جامعــه را زیــاد کــرده، بــا اصــرار بــر ایــن گونــه انتخــاب بی منطــق، چــه ثباتــی را بــه جامعــه تزریــق کنیــم؟ اولویــت مــا بایــد انتخــاب ســالم و زندگــی بــا آنچــه «کفــو» و همــراه و همســان و همســر می نامیــم و بــا انتخــاب درســت انجــام می شــود، باشــد یــا پذیــرش اجبــار و خــلاف انتخــاب درســت؟آنچه در ایــن دو مجموعــه برایمــان بــه نمایــش درآمــده، بــا اصــول اخلاقــی و اجتماعــی و منطــق و عقــل، همراهــی خوبــی نشــان نمی دهــد!
منیــژه بهارلــو
این هفته | inhaftemag.com