علی شیرکانی افزود: در این روزهای کرونایی سعی کردیم در کنار بیمهشدگان روستایی باشیم و وام با سود کم و پرداخت آسان به بازنشستگان داشته باشیم، چراکه روستاییان دسترسی کمتری به خدمات بانکی دارند، به همین دلیل وام بانکی به این بیمهشدگان دادیم که اصلاً نیاز به حضور در بانک نبوده است. مبلغ این وام بین ۳ تا ۵ میلیون تومان است که به ۱۵ هزار نفر تخصیص داده شد و پس از تصویب هیات مدیره و تامین اعتبار، به گروههای بعدی بیمهشدگان هم پرداخت خواهد شد. باز پرداخت وام به این صورت است که اقساط از میزان مستمری افراد کم میشود و مبلغ اقساط بر اساس مبلغ وامی است که دریافت کردهاند. افرادی که وام ۳ میلیونی را دریافت کردند حدود ۹۴ هزار تومان از مستمری آنها به عنوان قسط کم میشود.
وی ادامه داد: همچنین از دیگر خدمات رفاهی در نظر گرفته شده برای بازنشستگان و بیمهشدگان صندوق، راهاندازی کاروان زیارت اولیها بود. در ۲ استان این کاروان راهاندازی شد، اما متأسفانه به کرونا برخوردیم و این طرح رها شد. این یک اقدام مشترک بین صندوق بیمه روستاییان و عشایر و آستان قدس رضوی بود. در استانهای مازندران و هرمزگان این طرح اجرا شد و روستاییانی را که در ۷ سال اخیر یک بار هم به زیارت حرم امام رضا(ع) مشرف نشدهاند، اعزام کردیم و قرار بود که این طرح را در کل کشور اجرا کنیم، اما به کرونا برخوردیم.
شیرکانی با اشاره به اینکه پرداخت بخش زیادی از هزینه سفر این افراد برعهده صندوق بود و هزینه اقامت نیز بر عهده آستان قدس رضوی قرار داشت و هماهنگی و همکاری مشترکی را در طول سفر با آستان قدس رضوی داشتیم، گفت: این اقدام تأثیرگذاری برای بیمهشدگان صندوق بیمه روستاییان و عشایر است. در مدتی که این طرح اجرا شد، توانستیم حدود هزار نفر از بیمهشدگان و بازنشستگان صندوق بیمه روستاییان و عشایر از استان مازندران و حدود ۴۰۰ نفر از استان هرمزگان را به مشهد مقدس اعزام کنیم.
وی درباره اختصاص تسهیلات کرونایی به روستاییان، گفت: با توجه به اینکه روستاییان بعد از بیمه شدن، تا زمان بازنشستگی باید ۱۵ سال حق بیمه پرداخت کنند، در حالی که ممکن است برخی از آنها از سنین بالا (به عنوان مثال ۶۵ سال) بیمهپردازی خود را آغاز کرده باشند و قبل از اینکه ۱۵ سال بیمه پردازیشان پر شود، فوت کرده و نمیتوانستند از مستمری بازنشستگی بهرهمند شوند، گفت: آن دسته از افرادی که با سن بالا وارد صندوق بیمه روستاییان و عشایر شدند، بعد از فوتشان به بازماندگان آنها مستمری پرداخت می شود؛ این مبلغ کمک خوبی برای این خانوادهها است، هر چند که فشار زیادی بر پایداری صندوق بیمه روستاییان و عشایر ایجاد کرده است.
وی افزود: قانونگذار بعد از مدتی این قانون را برداشت و سقف سنی برای ورود به صندوق بیمه روستاییان و عشایر قرار داد و در حال حاضر سقف سنی ورود روستاییان برای بیمه شدن ۵۰ سال است. وقتی افراد وارد این صندوق میشوند، حداقل باید ۱۵ سال بیمه پردازی داشته باشند تا بتوانند از خدمت بازنشستگی و مستمری بهرهمند گردند، اما پیش از این افرادی وارد صندوق شدند که بعضاً ۷۰ سال داشتند و توقع داشتند بدون بیمهپردازی، یک سال بعد مستمری خود را دریافت کنند که با هیچ اصول محاسباتی بیمهای همخوانی نداشت؛ به همین دلیل مجلس شورای اسلامی قانونی را مصوب کرد تا افرادی که بالای ۵۰ سال هستند، بیمه نشوند.
شیرکانی ادامه داد: وقتی قرار است مستمری پرداخت شود، باید محاسبات بیمهای آن انجام گردد. به عنوان مثال، چه زمانی بازنشسته میشوند؟ چه مدت بیمهپردازی انجام شده است؟ امید به زندگی در چه سنی است؟ اینها مولفههایی است که برای بازنشستگی و پرداخت بیمهای محاسبه میشود.
مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر در پاسخ به این سوال که صدور دفترچه درمانی روستاییان و عشایر با سازمان بیمه سلامت است، اما اغلب برای صدور و تمدید دفترچههای درمانی هزینه زیادی از روستاییان گرفته میشود، هر چند که بیمه سلامت اعلام کرده برای روستاییانی که در دهک ۱ تا ۳ هستند، صدور این دفترچه رایگان است. در کل برای حل این موضوع و صدور دفترچههای درمانی برای روستاییان چه اقداماتی انجام دادهاید؟ گفت: در روز اولی که قانونگذار صندوق بیمه روستاییان و عشایر را به راه انداخت، خدمات بیمه اجتماعی را در این صندوق و خدمات بیمه درمانی را در وظایف بیمه سلامت قرار داد. زمانی که بیمه سلامت زیر مجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود، هماهنگیها به راحتی انجام میشد، اما در سالهای اخیر که بیمه سلامت زیر مجموعه وزارت بهداشت شده، این هماهنگیها کمی سخت شده است.
وی افزود: در قانون بودجه امسال اعلام شد افرادی که میخواهند از دفترچه بیمه سلامت بهرهمند شوند، مشمول آزمون وسع هستند؛ اگر جزو دهک ۱ تا ۳ باشند نیاز به پرداخت هزینه برای صدور دفترچه درمانی نیست، اما اگر خارج از این ۳ دهک باشند، باید هزینه پرداخت کنند. در بودجه امسال اعلام شد بیمهشدگان روستایی و عشایر نیز مشمول این قانون شدهاند. رایزنیهایی انجام دادیم و مذاکراتی با مجلس شورای اسلامی و وزارت بهداشت داشتیم و امیدواریم در قانون بودجه سال بعد، در این خصوص بازنگری شود.
وی در رابطه با همسانسازی حقوق بازنشستگان و مستمریبگیران صندوق بیمه روستاییان و عشایر نیز اظهار داشت: صندوق بیمه روستاییان و عشایر مانند سایر صندوقهای بیمهای موضوع همسانسازی حقوق بازنشستگان را اجرا میکند. اقدامات اولیه برای این کار انجام شده تا یک همسانسازی خوب و به معنی واقعی را در صندوق ایجاد کنیم و برای افرادی که در سطوح مختلف قرار دارند، تفاوتی بین مبلغ مستمری سطوحهای مشابه آنها نباشد. طرح اولیه این اقدام آماده شده است و در حال دریافت مجوزهای قانونی هستیم. امیدواریم بتوانیم هرچه زودتر این مجوزها را دریافت کنیم و هر زمان که مجوز اجرای طرح همسانسازی داده شود، ما از تاریخ ۱ فروردین ۹۹ محاسبات خود را انجام میدهیم و معوقات برای بازنشستگان واریز خواهد شد. امیدواریم تا پایان نیمه اول امسال، این همسانسازی انجام شود.
وی گفت: قصد داریم در این همسانسازی، مثلا دریافتی فردی که ۱۰ سال پیش بازنشسته شده است با فردی که در سال گذشته بازنشسته شده و هر دو در یک سطح حقوق قرار دارند، همسانشود. همانطور که میدانید صندوق بیمه روستاییان و عشایر ۸ سطوح درآمدی دارد و افراد در روز اول انتخاب میکنند که میخواهند در کدام یک از این سطوح قرار گیرند و بیمهپردازی هم بر همین مبنا انجام میشود. ۱۵ درصد هر سطح، بهعنوان حق بیمه در نظر گرفته میشود که ۵ درصد را بیمهپرداز و ۱۰ درصد را دولت پرداخت میکند؛ بهنوعی دو سوم حق بیمه روستاییان را دولت پرداخت کرده و حکم کارفرما را دارد و در هر یک از این سطوح که افراد بیمهپردازی کردهاند، قصد داریم کاری کنیم تا بیمهشدگانی که در سالهای گذشته بازنشسته شدهاند با بیمهشدگانی که در سالهای اخیر بازنشسته شدهاند و هر دو در یک سطح بیمهپردازی هستند، یک میزان حقوق را دریافت کنند.
وی ادامه داد: بر اساس اصول بیمه ای، میزان مستمری که صندوق های بازنشستگی پرداخت می کنند باید با میزان حق بیمه ای که دریافت کرده اند و سنوات بیمه پردازی متناسب باشد؛ اگر این تناسب وجود نداشته باشد و مستمری بیش از حق بیمه دریافتی باشد، پایداری صندوق به خطر خواهد افتاد. علاوه بر این، صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر یک میکروپنشن یا صندوق خرد بازنشستگی است و مستمریای که می پردازد، یک کمک هزینه است. هنگامی که این مبلغ مستمری را با میزان حق بیمهای که از بیمهشدگان دریافت میکنیم مقایسه کنیم، متوجه میشویم که بیش از آنچه پرداخت کردهاند، دریافت میکنند. امسال برای حق بیمه سطح یک که حدود ۵۵۰ هزار تومان است از هر روستایی تنها ۲۷ هزار تومان در ماه گرفته میشود؛ حق بیمه صندوق در سطح ۸ بیمهپردازی هم فقط ۷۰ هزار تومان است. به عبارت بهتر، اگر یک فرد روستایی ۱۴ سال بیمهپردازی کرده و بعد از آن ۱۹ سال مستمری دریافت میکند، به نرخ روز اگر محاسبه کنیم، ۱۸ برابر حق بیمهای که پرداخت کرده از صندوق مستمری گرفته است.