چرا اینقدر عصبانی هستم؟
چرا اینقدر عصبانی هستم؟ | همه ما کم یا زیاد عصبانیت را تجربه کرده ایم. گاهی به شدت عصبانی می شویم و به اصطلاح از کوره در می رویم و گاهی این احساس را کمی خفیف تر تجربه می کنیم. عصبانیت گاه و بی گاه در پاسخ به شرایط به وجود می آید.
اما گاهی اوقات اینقدر عصبانی می شویم که کاملا غیر قابل کنترل شده و ممکن است که حرف یا رفتار نادرست و حتی ناشایستی از ما سر بزند. واقعیت این است که عصبانی شدن، به خصوص اگر موضوع یک مشکل ساده و جزئی باشد، دیگر یک مسئله عادی نیست بلکه یک مشکل اساسی است.
آیا خشم و عصبانیت با هم یکی هستند؟
با وجود اینکه واژه های خشم و عصبانیت معمولا با هم استفاده می شوند، اما با هم فرق دارند. خشم احساس و هیجانی است که در پاسخ به یک موضوع در ما به وجود می آید و ما هرگز نمی توانیم آن را در خود از بین ببریم.
خشم درست مثل احساس خندیدن است که در پاسخ به یک موضوع خنده دار از خود نشان می دهیم؛ اما عصبانیت، رفتار و عمل ماست و بنابراین عصبانیت در اختیار ما اما خشم در اختیار ما نیست. دلیل آن هم به این موضع مربوط می شود که ما انسان ها موجوداتی هستیم که همیشه از درد و رنج گریزانیم.
به همین دلیل هر عاملی که باعث ایجاد احساس رنج و درد در ما شود به نوعی با آن برخورد می کنیم. این برخورد معمولا به شکل خشم و یا شاید عصبانیت خود را نشان می دهد. بنابراین خشم احساسی عادی و طبیعی است؛ البته عادی بودن آن به معنی خوب بودن آن نیست.
خشم نیز درست مانند احساساتی مثل غم و اندوه یا اضطراب و یا هر احساس منفی دیگر، در صورتی که مانند هشدار در پاسخ به موضوعی عمل کند مفید است و در غیر این صورت نه تنها مفید نیست بلکه نشانه مشکلات روحی اساسی است که نیاز به درمان دارد.
با این حال، هیچ انسانی نیست که در روز احساس خشم را تجربه نکند، اما زمانی که این احساس را ده ها بار در یک روز تجربه کند، پس احتمالا یک جای کار به تعمیر اساسی نیاز دارد!
چیزی که به عنوان عصبانیت شناخته می شود در واقع به انتخاب ما مربوط می شود. به عبارت دیگر ما خودمان انتخاب می کنیم که از موضوعی عصبانی بشویم یا نشویم. بنابراین به طور کلی می توان گفت که انسان خشمگین می شود، اما موجودی نیست که خودش را عصبانی کند. در نتیجه انسان می تواند خشم خود را به عصبانیت تبدیل نکند.
چه عواملی باعث ایجاد خشم می شود؟
عصبانیت از دلیل مختلفی ناشی می شود و شدت آن در افراد و با توجه به دلیل آن ممکن است بسیار متفاوت باشد. برخی از عوامل محرک خشم و عصبانیت عبارتند از:
- مشکلات شخصی ، مثل از دست دادن شغل یا مشکلات رابطه
- مشکلی که توسط شخص دیگری ایجاد شده است، مثل لغو برنامه
- موضوعاتی مثل ترافیک سنگین یا تصادف
- مرور خاطرات مربوط به یک موضوع ناراحت کننده
دلایل دیگری نیز برای به وجود آمدن خشم و عصبانیت وجود دارد، از جمله این موارد می توان به مشکلات ناشی از آسیب دیدگی در دوران کودکی فرد اشاره کرد. در برخی دیگر از موارد ، تغییرات هورمونی نیز بر خلق و خود تاثیر گذاشته و باعث ایجاد باعث خشم و عصبانیت می شود.
خشم چه علائمی دارد؟
همانطور که در بالا اشاره شد، عصبانیت رفتاری است که ما در زمان خشمگین شدن انتخاب می کنیم. علائم زیر نشان می دهید که دچار خشم یا عصبانیت شده ایم:
- عصبانیتی که بر روابط و زندگی اجتماعی تاثیر می گذارد
- احساس اینکه باید عصبانیت خود را پنهان یا حفظ کنیم
- تفکر منفی مداوم و تمرکز بر تجارب منفی
- احساس بی حوصلگی همیشگی
- بحث و دعوا همیشگی با دیگران بر سر موضوعات مختلف
- آسیب زدن به دیگران در زمان عصبانیت
- ناتوانی در کنترل خشم
- احساس اجبار به انجام کارهای خشونت آمیز
عصبانیت را با چه معیارهای تشخیصی می دهند؟
خشم و عصبانیت به خودی خود یک اختلال روانی محسوب نمی شود ، بنابراین در نسخه جدید راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی هیچ معیار مشخصی برای این مشکل وجود ندارد.
با این حال ، احساس خشم و عصبانیت برای بیش از ۳۲ اختلال روانی، مثل اختلال شخصیت مرزی به عنوان یک علامت در نظر گرفته می شود. گاهی ممکن است مشکل عصبانی شدن ناشی از یک اختلال روانی زمینه ای باشد.
اگر مشکل خشم درمان نشود چه اتفاقی میفتد؟
اگر مشکل عصبانیت خود را حل نکنیم ، این احتمال وجود دارد که روزی به حدی افزایش پیدا کند که کاری از ما سر بزند که باعث پشیمانی شود. خشونت و آسیب جسمی به خود و دیگران یکی از موارد احتمالی است که در نتیجه عصبانیت ممکن است به وجود آید.
چطور خشم خود را کنترل کنیم؟
روش مفید و مختلفی برای کنترل خشم و عصبانیت وجود دارد. برخی از این روش های عبارتند از:
تکنیک های تنفسی
یکی از تکنیک های تنفسی شامل نفس کشیدن عمیق و تصویر صحنه های آرامش بخش در ذهن است. تمرکز بر جریان تنفس و جریان دم و بازدم ، یکی از ساده ترین و بهترین تمرینات تنفسی است که در همه جا می شود آن را انجام داد.
اگر شرایطی باشد که بتوانیم دراز بکشیم و بدن در حالتی راحت قرار بگیرید، این کار به مراتب اثر بخشی بیشتری دارد. تمرکز بر روی جریان تنفس ذهن را از موضوعی که باعث عصبانیت شده رها کرده و در نتیجه باعث ایجاد احساس آرامش می شود.
مدیریت ذهن
یکی از روش های کنترل خشم مدیریت ذهن است. مدیریت ذهن در اینجا به این معنی است که به جای تمرکز بر جزئیات منفی، به جزئیات موضوعی که باعث خشم ماست تمرکز کنیم. اگر اجازه دهیم تمرکز ما برروی جنبه منفی یک موضوع بیشتر از ۳۰ ثانیه طول بکشد، دیگر نمی توانیم کاری بکنیم و ذهن تسلیم می شود.
تغییر نحوه فکر کردن می تواند نحوه بروز خشم را تغییر دهد. پس تا دیر نشده باید ذهن خود را از جزئیات منفی به جزئیات مثبت سوئیچ کنید. از استفاده از کلمات “همیشه” و “هرگز” در افکار و گفتار باید خودداری کنیم.
چنین اصطلاحاتی نادرست هستند و خود همین کلمات به ظاهر ساده باعث ایجاد احساس خشم در ما می شود. این کلمات حتی ممکن است به دیگرانی که تلاش می کنند تا به ما کمک کنند، آسیب برساند.
حل مسئله
علت خشم ممکن است از مشکلات بسیار واقعی ناشی شود. زمانی که چیزی طبق برنامه پیش نمی رود احساس خشم تا حدی قابل قبول است ، اما این خشم نیست که به ما کمک می کند تا مشکل پیش آمده را برطرف کنیم. بهترین راه برای نزدیک شدن به موقعیتی که ما را عصبانی می کند این است که به جای تمرکز بر موضوع باید بفهمیم که چطور مشکل را حل کنیم.
برای اینکه بتوانیم مهارت حل مسئله داشته باشیم، باید آن را تمرین کنیم. حل مسئله مهارتی است که نه تنها برای کنترل خشم و عصبانیت کاربرد دارد بلکه در بیشتر موضوعاتی که هر روز با آن روبرو هستیم کاربرد دارد.
ارتباطات
وقتی احساس عصبانیت می کنیم ، میل به نتیجه گیری از موضوع پیش آمده را داریم. همین موضوع باعث می شود تا اشتباه فکر کنیم. برای مثال زمانی که به دلی یک مشاجره عصبانی می شویم ، باید سرعت خود را کم کرده و قبل از این که چیزی بگویم حتی برای چند ثانیه مکث کرده و به پاسخ های خود فکر کنیم. گوش دادن فعال از دیگر مواردی است که باید آن را برای کنترل خشم تمرین کنیم.
گاهی خشم و در پی آن عصبانیت از همین عدم گوش دادن فعال شکل می گیرد. زمانی که درست گوش نمی دهیم ، کاملا طبیعی است که دچار سوء تفاهم شده و به دلیل همین برداشت اشتباه دچار خشم و عصبانیت شویم.
آیا متخصصین می توانند به کنترل خشم کمک کنند؟
بسیاری از مشکلات ما ریشه در مسائل ذهنی و روان ما دارد. این مشکلات گاهی با یک و یا چند جلسه مشاوره با یک متخصص قابل حل هستند. یادگیری چند تکنیک ساده و کاربردی که یک روانشناس یا مشاور به ما یاد می دهد بسیاری از مشکلات ما را حل خواهد کرد.
آگاهی بخش بزرگی از حل هر مشکلی است. زمانی که بدانیم ریشه اصلی یک مشکل در کجاست، ساده از چیزی که تصورش را بکنیم آن مشکل قابل حل می شود. خوشبختانه دوره هایی با عنوان مدیریت خشم هم وجود دار که می توانیم به صورت حضوری یا آنلاین در آنها شرکت کنیم.
جمع بندی
خشم بخشی از زندگی است و نباید اجازه دهیم که مانعی برای احساس شادی در زندگی ما شود. اگر نمی دانیم که چرا اینقدر عصبانی هستیم و راه حل های مختلفی را هم تمرین کرده اما همچنان عصبانی هستیم، بهتر است که از متخصصین کمک بگیریم.
یک متخصص به آگاهی از ریشه مشکلات ذهنی، بهتر از هر فرد دیگری می تواند به ما کمک کند تا زندگی شادتری را تجربه کنیم.
