به گزارش مجله خبری این هفته؛ پس از انعقاد تفاهم‌نامه همکاری پژوهشی میان روسای سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان و پژوهشگاه فقه معاصر قم و همچنین حضور مسئولان این پژوهشگاه در اصفهان، دو طرف بر انجام کار کارشناسی و هدفمند در زمینه حقوق شهرنشینی تأکید کردند.
معاون فرهنگی شهردار و رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان در این خصوص گفت: تحقق شهروندی فرهنگی در شهر فرهنگی هدف استراتژیک سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان بوده که طی سال‌های گذشته نگارش و اجرای سندی به نام شهروندی فرهنگی را آغاز کرده است. شهروندی عبارت است از صورت تکامل‌یافته شهرنشینی و شهرنشینان وقتی که به حقوق یکدیگر احترام می‌گذارند و به مسئولیت‌های خویش در برابر شهر و جامعه شهری عمل می‌کنند به شهروند ارتقا می‌یابند.
محمد عیدی افزود: با این تفسیر شهروندی فرهنگی هم به‌نوعی عمل به تکالیف و مسئولیت‌های فرهنگی قلمداد می‌شود. یعنی شهروندی که نسبت به مسئولیت‌های فرهنگی خود واقف است و به آنها عمل می‌کند و در فرآیند ساخت فرهنگ تنها یک کنش‌پذیر نیست، بلکه کنشگر است، شهروند فرهنگی به حساب می‌آید. خروجی سند شهروندی فرهنگی در واقع شهروندانی است که به مسئولیت‌های فرهنگی خودشان در قبال شهر عمل می‌کنند و به تکالیف و حقوق فرهنگی‌شان واقف هستند.
وی با بیان اینکه شهروندی فرهنگی بر سه المان زیست‌پذیری، معناگرایی و مردم‌گرایی متمرکز است، ادامه داد: شهروندی فرهنگی شش زیرمولفه شهروند هویت‌مدار، شهروند سالم، شهروند پویا و مشارکت‌جو، شهروند مطالبه‌گر، شهروند خلاق و شهروند اخلاق‌گرا را در بر می‌گیرد که به‌درستی و با تحلیل بحران کرونا ضرورت تحقق یک مولفه شهروندی فرهنگی یعنی شهروند سالم، تمام‌قد احساس می‌شود.
معاون فرهنگی شهردار اصفهان تصریح کرد: نگاه شهروندی فرهنگی نیز به‌عنوان مجموعه اهداف استراتژیک سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان به مقوله فرهنگ، نگاهی مسئله‌محور است. در این سند نظام مسائل شهری حول شهروندی فرهنگی استخراج شده است. با توجه به گستردگی مسائل استخراج شده در ساختار شکست شهروندی فرهنگی که شامل ۲۰۱ مسئله بود و با بهره‌گیری از ماتریس دلفی در نهایت ۲۷ مسئله و مأموریت اصلی برای این سازمان ترسیم شد.
عیدی در ادامه امضای تفاهم‌نامه میان این سازمان و پژوهشگاه فقه معاصر را نشان از عزم راسخ دو مجموعه برای انجام کار کارشناسی و هدفمند دانست و بیان کرد: آمادگی همکاری با پژوهشگاه فقه معاصر در حوزه‌های گوناگون را داریم و مجموعه تاریخی، فرهنگی و مذهبی تخت فولاد اصفهان ظرفیت‌های گسترده‌ای دارد که می‌تواند یکی از محورهای این همکاری قرار گیرد. همچنین کتب خطی فقهی زیادی در اصفهان وجود دارد که در معرض از بین رفتن است که باید به‌صورت دیجیتال درآمده و حفظ شود . امیدوارم اهتمامی صورت گیرد تا محتوای این کتب در ویکیشیعه نیز قرار گیرد.
قائم‌مقام پژوهشگاه فقه معاصر نیز در این زمینه با اشاره به تأثیر آموزش غیرمستقیم بر شهروندان در مراکز گوناگون سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان اظهار داشت: باید کاری کرد مردم به صورت درونی به کتابخوانی و برنامه‌های فرهنگی رو بیاورند که این آموزش غیرمستقیم توسط این سازمان انجام شده است.
حجت‌الاسلام و المسلمین مصطفی دری درباره مفاد تفاهم‌نامه سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان و پژوهشگاه فقه معاصر افزود: در پژوهشگاه فقه معاصر از منظر فقهی و حقوقی به مسائل نوپدید جامعه در سطح ملی و بین‌المللی می‌پردازیم که یکی از این مسائل که توسط یک گروه بررسی می‌شود، موضوعات مربوط به شهر و شهرنشینی است که شامل مسائل فرهنگی، عمران و شهرسازی، حمل‌ونقل و ترافیک، خدمات شهری و سایر مسائلی است که مدیریت شهری و عموم شهروندان با آنها مواجه هستند.
وی تصریح کرد: در تفاهم‌نامه اخیر مقرر شد در پژوهشگاه فقه معاصر درباره مسائلی که شهرداری اصفهان در حوزه حقوقی و فقهی با آنها مواجه می‌شود پژوهش انجام دهیم و شهرداری اصفهان نیز در حوزه موضوع‌شناسی یاری‌گر پژوهشگاه فقه معاصر باشد.
قائم‌مقام پژوهشگاه فقه معاصر با بیان اینکه آنچه شهرداری با آن مواجه بوده حقوق شهروندی نیست بلکه حقوق شهرنشینی است، اضافه کرد: حاکمیت باید در قبال شهروندان حقوق شهروندی را رعایت کند اما حاکمیت محدود به مدیریت شهری نیست و شامل تمام دستگاه‌های دولتی و اجرایی می‌شود؛ بنابراین آنچه از نهاد شهرداری انتظار می‌رود رعایت حقوق شهرنشینی است.
دری ادامه داد: از طرفی دیگر حقوق شهروندی منوط به تابعیت است یعنی افرادی که تابعیت کشور ایران را دارند از حقوق شهروندی ایران برخوردارند در حالی که ممکن است اصلاً ساکن ایران نباشند یا روستانشین یا جزء عشایر باشند، اما حقوق شهرنشینی منوط به سکونت است و افراد ساکن در شهرها از حقوق شهرنشینی برخوردارند حتی اگر تابعیت جمهوری اسلامی ایران را نداشته باشند. بنابراین آنچه بر عهده شهرداری‌ها بوده رعایت حقوق شهرنشینی است و البته به‌عنوان یکی از دستگاه‌های مدیریتی کشور باید حقوق شهروندی را نیز رعایت کند.
به گفته دری، پژوهشگاه فقه معاصر دارای سه پژوهشکده و ۹ گروه پژوهشی است که وجه اشتراک آنها، پرداختن به مباحث فقه‌های معاصر و مسائل جدیدی است که فرا روی انسان و جامعه معاصر قرار دارد.
دری فقه تربیت و فرهنگ، محیط زیست، منابع طبیعی و انرژی، شهرنشینی و گردشگری، سیاست و حکومت، هنر و رسانه، خانواده، تربیت و زنان و اقتصاد و مدیریت را از جمله عناوین گروه‌های پژوهشی این پژوهشگاه دانست که وظیفه تولید محتوا در حوزه فقه‌های معاصر را بر عهده دارند. گروه فقه حقوق شهروندی کلان‌پروژه “فقه حقوق و تکالیف شهروندی” را از سال گذشته آغاز کرده که به‌صورت ریزپروژه‌هایی در حال انجام است و نتیجه آن مجموعه کتاب‌های فقه حقوق شهروندی خواهد بود که برای نخستین بار به صورت فقهی و حقوقی به مباحث حقوق شهروندی می‌پردازد.
وی همچنین با اشاره به فعالیت‌های گسترده دانشنامه ویکیشیعه افزود: ویکیشیعه نخستین دانشنامه علمی شیعه با استانداردهای دانشنامه‌نویسی است و سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان می‌تواند از این ظرفیت استفاده کند.
لزوم معرفی عالمان مدفون در تخت‌فولاد در ویکیشیعه
موسس و مشاور دانشنامه ویکیشیعه نیز درباره این دانشنامه گفت: ویکیشیعه در هر ۲۴ ساعت حداقل ۳۰۰ هزار بازدید دارد که در ایام عاشورا و ماه مبارک رمضان حتی به ۷۰۰ هزار بازدید هم رسیده است. آمادگی داریم در ویکیشیعه عالمان مدفون در تخت‌فولاد اصفهان را معرفی کنیم تا هم محتوای ویکیشیعه تقویت شود و هم مردم با تخت‌فولاد آشنا شوند.
حجت‌الاسلام و المسلمین محمدکاظم حقانی فضل ادامه داد: مسائلی که شهرداری‌ها با آنها سروکار دارند گاهی جنبه فقهی پیدا می‌کند که می‌توان آنها را به پژوهشگاه فقه معاصر ارجاع داد تا درباره آن پژوهش صورت گیرد تا به جواب موردنیاز شهرداری‌ها و مردم رسید. فقه شیعه با سوال پرورده و پربار می‌شود و امیدوارم زمینه این همکاری مشترک فراهم شود.
