به گزارش مجله خبری این هفته؛ اردشیر صالح پور با اشاره به نگارش کتاب میرزاده عشقی اظهار کرد: زمانی که تصمیم به نوشتن درباره میرزاده عشقی گرفتم، بنا داشتم یک مقاله بنویسم اما به مرور آن قدر اطلاعات جدیدی پیدا شد که تحقیق ۲۰۰ صفحه ای شد و ترجیح دادم آن را در قالب یک عنوان کتاب منتشر کنم.
وی اجرای اپرای “رستاخیز سلاطین ایران” در اصفهان را اولین نمونه اجرای نمایش اپرا در ایران معرفی کرد و بیان داشت: بر اساس مستنداتی که به دست آمد، میرزاده عشقی نزدیک به صد روز شهردار بلدیه اصفهان بوده است، همچنین مشیر همایون، نمایشنامه نویس و موسیقی دان بزرگ نیز زمانی ریاست شهربانی اصفهان را بر عهده داشته که این موضوع نشان می دهد در آن مقطع چقدر به هنر نمایش توجه می شده و شهر حضور هنرمندان را برمی تابیده است.
رئیس یونیمای ایران با تقدیر از برگزاری این برنامه به منظور بزرگداشت میرزاده عشقی تاکید کرد: از شهرداری اصفهان و سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان درخواست دارم رویداد یک صدساله اجرای اپرا در اصفهان را به نام این شهر ثبت کنند تا هر ساله در هتل جهان که میعادگاه اولین اپرای تاریخ ایران بوده، شاهد اجرای این ژانر باشیم.
وی با بیان اینکه اپرا، نمایش آوازی و موسیقیایی است و ما نمونه مذهبی آن را هم داریم، یادآور شد: “ابوالحسن صبا” تعزیه را اپرای موسیقیایی می نامد که ریشه این هنر در اصفهان به دوره صفویه باز می گردد.
به گفته صالح پور، هنرمندان تئاتر اصفهان این قابلیت را دارند که ژانر اپرای آوازی را در شهر خود زنده کنند و اصفهان می تواند در کنار کمدی سفید، مبنای اپرای آوازی در کشور نیز لقب بگیرد.
وی توضیحاتی درباره کتاب میرزاه عشقی داد و با اشاره به فصل های مختلف این کتاب گفت: در این کتاب ابتدا به تاریخچه اپرا پرداخته و بعد اپرا در مشروطه را دنبال کرده ام، همچنین در ادامه، ضمن بررسی تأثیر تعزیه بر اپراهای ایرانی، درباره میرزاده عشقی و اجرای اپرای”رستاخیز سلاطین ایران” در هتل جهان توضیحاتی را ارائه کرده‌ام.
این محقق و مدرس تئاتر با اشاره به دیدگاه و عشق و علاقه میرزاده عشقی به شهر اصفهان تاکید کرد: میرزاده عشقی حدفاصل شعر، موسیقی و نمایشنامه است، همچنان که ملت ایران سابقه شعری سترگ دارد، اصفهان نیز در حوزه شعر صاحب سبک بوده و کمال و جمال، دو شاعر بلندآوازه اصفهانی هستند و این منزلت را باید پاس داشت.
صالح پور از شهرداری اصفهان، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و حوزه هنری و سایر ارگان های مرتبط درخواست کرد اجرای اپرا در اصفهان را پاس بدارند و گفت: اگر چراغ اپرای اصفهان روشن شود، گردشگرانی که به این شهر سفر می کنند، علاوه بر بازدید از جاذبه های تاریخی و باستانی، می توانند از موزه عروسک و تئاتر کمدی و اپرای اصفهان نیز بازدید کنند.
**اصفهان، میراث جاودانه بشری
رئیس کمیته ملی موزه‌های ایران دیگر میهمان این مراسم بود که اصفهان را به واسطه سابقه فرهنگی و هنری، میراث جاودانه بشری نامید.
سید احمد محیط طباطبایی با اشاره به رونمایی از کتاب میرزاده عشقی، اظهار کرد: میرزاده عشقی مظلوم است و کار ما این است که این شهید را از تاریکی بیرون آورده و به فرهنگمان نور بتابانیم.
به گفته وی، در پایان سده قبلی اوضاع جهان از نظر شیوع یک اپیدمی خطرناک درست مشابه مقطع فعلی است و در آن زمان جنگ جهانی و قحطی بزرگ و بیماری دست به دست هم داد تا بخشی از جمعیت ایران از دست برود اما به واسطه انقلاب مشروطیت و ارتقا سطح فرهنگی و اجتماعی مردم، طی مدت ۲۰ سال شاهد یکی از دوره‌های طلایی ایران بودیم.
محیط طباطبایی با بیان اینکه برخلاف امروز که به خاطر شیوع کرونا فرهنگ بیش از سایر حوزه ها تحت تاثیر قرار گرفته و تعطیل شده است، یادآور شد: در آن زمان حوزه فرهنگ پویاترین دوره خود را طی می کرد، همچنان که وقتی تاریخ را مرور می کنیم، متوجه مصیبت بزرگ آن دوران نمی شویم، زیرا اقدامات بزرگ فرهنگی در قالب نمایش و ادبیات انجام شده که از آن روزگار به یادگار مانده است.
رئیس کمیته ملی موزه‌های ایران با بیان اینکه زمان مشروطه حرکت فرهنگی اصلی اساسی بود، تصریح کرد: در همین دوران فردی مانند میرزاده عشقی از طبقه عادی مردم امکان بروز استعداد خود را یافت تا جایی که مشیرالدین پیرنیا او را به عنوان شهردار بلدیه اصفهان منصوب کرد.
وی با بیان اینکه در هتل جهان که در چهارباغ واقع شده، صدسال پیش اولین اپرای تاریخ ایران توسط میرزاده عشقی اجرا شد، تاکید کرد: پیشنهاد ما در کمیته ملی موزه‌های ایران احیای این هتل و ثبت سالن نمایش آن به نام میرزاده عشقی، شهید راه فرهنگ و آزادی کشور است تا هر سال اپرای رستاخیز تاریخ ایران در این محل اجرا شود و این حادثه فرهنگی را به خاطر بیاوریم.
به گفته محیط طباطبایی اوج ترقی اقتصادی یک شهر وقتی اتفاق می‌افتد که رونق فرهنگی زیربنای آن باشد.
وی با بیان اینکه باید به آینده فکر کنیم و همانند میرزاده عشقی، حوزه فرهنگ و مبانی آن را تقویت کنیم، تاکید کرد: باید به یاد بیاوریم که اصفهان نه به خاطر آهن و فولاد بلکه به خاطر فرهنگ خود، اصفهان است و همه این داشته‌ها متأثر از رونق تاریخی فرهنگی شهر هستند.
*ضرورت بازیابی هویت فرهنگی شهر
رئیس کمیسیون اجتماعی و محیط زیست شورای اسلامی شهر اصفهان نیز در این مراسم با بیان اینکه اصفهان در حوزه موسیقی، تئاتر، کمدی و ادبیات غنای کافی دارد، گفت: اینکه چرا تا امروز صدای آن شنیده نشده، نیازمند ایجاد تحول در درون ماست و باید استقبال برنامه های نوین برویم و روایتگر خاطرات ارزشمند و ناشنیده این دیار کهن باشیم.
کوروش محمدی افزود: شورای اسلامی شهر اصفهان و کمیسیون فرهنگی این شورا، پذیرای هر برنامه‌ای است که اصفهان را به داشته های اصیلش نزدیک کند.
وی با بیان اینکه صدسال پیش اپرایی با افتخار توسط میرزاده عشقی در اصفهان به اجرا درآمده، افزود: اگر امروز ما با همه امکانات جدیدی که داریم نتوانیم آن را اجرا کنیم دیگر چه حرفی برای آیندگان داریم؟، لذا باید از استعدادهای مکنون در دل جوانان و نوجوانان این شهر استفاده کنیم.
وی اصفهان امروز را دردمند آسیب های اجتماعی معرفی کرد و گفت: اگر حوزه فرهنگی، هنری و ادبی شهر را یک بار دیگر احیا کنیم، قطعاً می‌توانیم مانند سدی در مقابل سیل ناهنجاری و موج آسیب بایستیم.
محمدی تاکید کرد: امیدوارم با کمک و حمایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و استانداری اصفهان، هویت، داشته‌ها، خاطرات و ارزش‌های نهفته این شهر که زیر خروار غفلت فراموش‌شده، بازیابی شود.
* جانمایی طرح تئاتر شهر در چهارباغ
عضو کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر اصفهان نیز در این مراسم با اشاره به اقدامات انجام شده شورای پنجم در حوزه تئاتر بیان کرد: تالار هنر بعد از نزدیک به دو دهه فعالیت، نیاز به اصلاحات داشت و از این رو از اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷ جهت بازسازی و بهسازی تعطیل شد.
به گفته مهدی مزروعی، پس از گذشت یک سال و چند ماه، این مجموعه آماده بهره برداری بود اما با توجه به شیوع ویروس کرونا امکان بازگشایی فراهم نشد.
وی حفظ ظاهر سالن اصلی تالار هنر به شکل سابق را تعمدی و به منظور مرور خاطرات این سالن عنوان کرد و گفت: تأسیسات بنیادی سالن و ساختمان به طور کامل بازسازی شده، همچنین چندین پلاتو و بلک باکس به این مجموعه اضافه شده و برای عبور و مرور افراد دارای معلولیت و بهبود نور سالن اقدامات اساسی انجام شده و امیدواریم هر چه بیشتر و بهتر در اختیار اهالی تئاتر قرار بگیرد.
مزروعی با اشاره به جانمایی طرح تئاتر شهر در منظر فرهنگی چهارباغ یادآور شد: وقتی قرار است یک پروژه احداث شود، باید مراحل مختلفی از جمله جانمایی و مباحث بودجه را طی کند، در حال حاضر در خیابان چهارباغ به‌عنوان منظر فرهنگی، بحث احداث تئاتر شهر جانمایی شده و با رفع مشکلاتی که با میراث فرهنگی وجود داشت، طراحی تئاتر شهر توسط یکی از بهترین معماران جوان ایران انجام شده است.
عضو شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه در بودجه سال ۱۳۹۹ بحث احداث تئاتر شهر دیده شد، تاکید کرد: بخش خصوصی برای مشارکت در ساخت این مجموعه ورود کرده و مذاکراتی نیز انجام شده و امیدوار هستیم به زودی شاهد آغاز عملیات اجرایی آن در منظر چهارباغ باشیم.
در جریان این بزرگداشت، کلیپ تصویری از پرویز ممنون، پیشکسوت تئاتر اصفهان پخش شد که به سابقه تئاتر در این شهر اشاره داشت و همچنین گروه شیخ صنعان به سرپرستی منصور قربانی، یک نمایش آوازی را اجرا کردند.
