قاتل زنجيره ای جاده ها از نفس افتاد

پراید در سن ۳۷ سالگی بازنشست شد

بــازی بــی رحمانــه ای کــه، بــه شــکل رســمی از۳۳ ســال پیــش شــروع شــد. بــا آمــدن خودرویــی کــه رتبــه اول را در تصادفــات جــاده ای و مــرگ و میرهــا دارد. پرایــدی کــه در کارنامــه اش مــرگ هــای زیــادی را بــه ثبــت رســاند و رفــت.
آمارهـا شـاهدان خوبـی هسـتند، تـا نشـان دهنـد که ایـن قاتـل زنجیـره ای هرسـال چند نفـر را طعمـه خود مـی کـرد، خودرویـی ارزان کـه بـی رحـم جـاده هـا نـام گرفـت. خودرویـی کـه بـا یـک میلیـون و ۸۰۰ هـزار تومـان متولـد شـد و در آسـتانه ۹۰ میلیـون تومـان بـا بـازار خداحافظـی کـرد.
پرایـد، امـا مثـل پیـکان نتوانسـت، خاطـره بـازی کنـد و آن طـور کـه بایـد و شـاید وظیفـه پیـکان را بـه نحـو احسـن انجـام نـداد و خاطـرات پیـکان در همـان سـال ۸۴ بـا خداحافظـی اولیـن و قدیمـی تریـن خـودرو ملـی، بـه خـاک سـپرده شـد.

جاده و ارابه مرگ

پرایــدی کــه قــرار بــود، جایگزیــن پیــکان شــود و دســت خانواده هــای کــم درآمـد را بگیـرد، امـا نـه تنهـا در حافظــه تاریخــی ایرانیــان جــای بــاز نکــرد، بلکــه در دورهای، اواخــر دهــه هشــتاد تــا میانــه دهــه نــود، بــا انتقــادات تنــد و تیــزی روبــرو شــد، تــا جایــی کــه رییــس پلیــس راهــور ناجــا اعــلام
کـرد:« سـهم خودروسـازها، در تصادفــات کــم نیســت و آنهــا ارابــه مــرگ تولیــد میکننــد و بـه همیـن خاطـر پرایـد و پـژو آر.دی. نبایــد در جاده هــای کشــور تــردد کننــد.» در ایــن رابطــه البتــه آمارهــا شــاهدان خوبــی بودنــد کــه بــر ایـن مسـاله صحه مـی گذاشـتند؛
آمارهایـی کـه نشـان مـی داد، بـه طــور میانگیــن از هــر ۱۰۰ هــزار نفـر جمعیـت در کشـور ایـران ۳۱ نفــر در ســوانح رانندگــی جــانخــود را از دســت میدهنــد،
جـاده هایـی کـه در کارنامـه خود کشــته هــای زیــادی دارد. گرچــه در همــه ایــن حــوادث مقصــر فقــط جــاده هــا نیســتند، بلکــه مســائل آموزشــی، نبــود فرهنــگ
مناسـب رانندگـی و ایمـن نبـودن جـاده هـا هـم بـه ایـن موضـوع کمــک مــی کنــد.
مشــکلاتی کــه در کنــار پرایــد قاتــل، پررنــگ تــر شــدند، هــر چنــد كــه از ســال ۸۶ بــه بعـد بـه روايـت آمـار از ميـزان تصادفـات جادهای درون و برون شـهری كاسـته شـده اسـت، اما هنوزهــم آمــار حــرج و فــوت ناشــی از ســفرها و حمــل و نقــل زميــن، آنقدر هســت كــه مــو را بــر تــن راســت كنــد و خانواده هايــی را بی سرپرســت و ماتــم زده.

بی مهری پراید

«پرایــد» بــا تمــام ایــن بی مهری هــا؛ بــرای صنعـت خودروسـازی ایـران منافـع بسـیاری هـم داشـته اسـت و شـاید بـه همیـن خاطـر بـود کـه باموانـع بسـیار بـرای بازنشسـتگی زوتـر از موعـد روبــرو شــد.
بمانــد کــه بــرای عــدهای خودرویــی ارزان، بــرای تعــدادی خودرویــی، بــه صرفــه و بــرای عــده دیگــری در دســترس اســت، امــا واقعیــت اینجاســت کــه ۲۵۰هــزار زخمــی و بیــش از ۲۷هــزار کشــته جــادهای کشــور در ســال، بــا تلفــات یــک جنــگ تمــام عیــار برابــری میکنــد و هـر سـال ایـن آمـار تکـرار و تکـرار می شـود،
تــا بســیاری از شــهروندان ایرانــی جــان خــود را بــه بدتریــن شــکل ممکــن از دســت بدهنــد. اینهــا همــه در حالــی اســت کــه طبــق گــزارش پلیـس راهنمایـی و رانندگی، ۴۰ درصـد تصادفات جـادهای در کشـور مـا از نـوع واژگونـی اسـت.
ضعــف در ســاختار بدنــه خودروهــای تولیــد داخـل از مهمتریـن عوامـل شـدت بخشـیدن، بـه صدمــات وارده و افزایــش جانباختــگان ســوانح رانندگــی شــناخته شــده کــه ســهم ۶۰ درصــدی پرایــد، در آن بــه شــکل جــدی مشــخص اســت.
امــا چــرا بــا وجــود اینهمــه خســارت و مــرگ ناشــی از پرایــد مــا بــاز هــم در صــف هــای طولانـی خریـد ایـن خـودرو ناایمـن می ایسـتیم؟
مهـدی تدینـی، آسـیب شـناس اجتماعـی در ایـن رابطـه معتقـد اسـت : عـادت بـه مـرگ از خـود مــرگ بدتراســت و بســیار ناگوارتــر از توجیــه مــرگ اســت، بــا توجــه بــه اینکــه مــا اکنــون دچــار مــرگ تدریجــی بــا پرایــدی شــده ایــم کــه دیگــر برایمــان تلــخ نیســت و در برابــر آن مقاومــت مــی کنیــم. او بـا اظهـار تاسـف از اینکـه پرایـد اکنـون، مانند طنــزی تلــخ و اســباب شــوخی و خنــده شــده اســت، مــی گویــد: بــا نگاهــی بــه تصادفــات جــادهای ســال ۱۳۹۷ متوجــه مــی شــویم کــه بیــش از ۹ هــزار نفــر در دو خــودروی پرایــد و پــژو ۴۰۵ کشــته شــدهاند. ایــن همــان شــوکرانی اســت کــه تلخــی ِ اش را در ذهــن جمعــی مــا از دســت داده اســت و بــه ســادگی از کنــار آن میگذریــم.

طنازی های بی مزه

ایـن آسـیب شـناس اظهار تاسـف می کنـد از اینکـه پرایـد، دسـتمایۀ شـوخی و طنازی هـای بیمـزه؛ شـده اسـت. بـه نظـر او مـا گاهـی اوقـات از آمـاری کـه واقعـا وحشـتناک اسـت، بـا یـک نـچ نـچ و تاسـف وآه سـاده مـی گذریـم، امـا خودمـان همــان کار را انجــام مــی دهیــم و ایــن ارابــه هـای مـرگ را تـوی جـاده هـا مـی رانیـم .
بــه نظــر ایــن کارشــناس اجتماعــی گویــا اینهمــه آمــار مــرگ بــرای ایرانــی هــا قابــل درک نیسـت، آنهـا خـودرو را بـا هتـل و جای اســتراحت عــوض کــرده انــد. بــا خــودرو ســفر مــی کننــد، در آن مــی خوابنــد، بیــدار مـی شـوند و غـذا مـی خورنـد و بـه راهشـان ادامـه مـی دهنـد و بـا اینکـه بزرگترین ضعف پرایـد عـدم ایمنـی اسـت، امـا بـه هـر حـال بـی کیفیتـی ایـن خـودرو دلیـل نمـی شـود کـه مـردم از خریـد ایـن وسـیله نقلیـه مرگبار چشـم بپوشـند.
تدیـن ادامـه مـی دهـد: «پرایـد» بـرای عـدهای خودرویــی ارزان, بــرای تعــدادی خودرویــی ناایمـن, بـرای کسـانی خودرویـی بـا صرفـه و بــرای عــدهای دیگــر خودرویــی نامطمئــن اســت. »پرایــد« بــا تمــام ایــن بی مهری هــا؛ بــرای صنعــت خودروســازی ایــران منافــع بسـیاری هـم داشـته اسـت.
وی مــی افزایــد: واقعیــت اینجاســت کــه ۲۵۰هـزار زخمـی و بیـش از ۲۷ هزار کشـته در سـال در جـاده هـای کشـور بـا تلفـات یـک جنـگ تمـام عیـار برابـری میکنـد و هر سـال ایــن آمــار تکــرار و تکــرار مــی شــود، تــا بسـیاری از شـهروندان ایرانـی جـان خـود را به بدتریـن شـکل ممکـن از دسـت بدهنـد. این هـا همـه در حالـی اسـت کـه طبق گـزارش پلیــس راهنمایــی و رانندگــی، ۴۰ درصــد تصادفــات جــادهای در کشــور مــا از نــوع واژگونــی اســت و ضعــف در ســاختار بدنــه خودروهـای تولیـد داخـل از مهمتریـن عوامل شـدت بخشـیدن بـه صدمـات وارده و افزایش جانباختـگان سـوانح رانندگـی شـناخته شـده اسـت، بـا توجـه بـه اینکـه پرایـد سـهم ۶۰ درصـدی از ایـن حـوادث مرگبـار را بـه خـود اختصــاص داده اســت.