به گزارش مجله خبری این هفته؛ عمران مرادی در نشست آنلاین تاریخ ناشناخته علم نجوم که به مناسبت روز جهانی نجوم به طور مجازی توسط مرکز ادیب برگزار شد، اظهار داشت: سال هاست روز جهانی نجوم نامگذاری شده اما کمتر کسی درباره این روز و علت نامگذاری آن پرسیده است.
وی افزود: سال ها قبل آقای برگر، رئیس انجمن نجوم کالیفرنیا شمالی پیشنهاد داد در روز خاصی تلسکوپ را به میان مردم برده و برای آن ها رصد بگذارند که این پیشنهاد به مرحله اجرایی درآمد و استقبال بسیار زیادی از آن شد.
این پژوهشگر علم نجوم تصریح کرد: از بیش از چهل سال قبل در یک روز که به نام روز جهانی نجوم نامیده شده، منجمان علمشان را به میان مردم می برند تا آن ها را با آسمان آشنا کنند که در کشورهای مختلف دنیا ویژه برنامه های زیادی در این روز اجرا می شود.
مرادی با اشاره به عنوان این نشست ادامه داد: بسیاری از ما دانشمندان و منجمان مشهور را می شناسیم اما بخش های بزرگی از این علم ناشناخته مانده و کمتر افراد شناختی از آن دارند.
وی گفت: دلیل معروف بودن دانشمندانی چون انیشتین، کوپرنیک و نیوتن را به طور کامل نمی توان به علم نسبت داد و بخشی از این شهرت به شخصیت کاریزماتیک و اعتبار اجتماعی یا سیاسی آن ها بستگی دارد و مردم نیز جذب کاریزمای آن ها می شوند.
وی با اشاره به علاقه مندی اش به علوم نجوم و اینکه سکونت چند ساله در شمال ایتالیا فرصت خوبی برای اطلاع از ناشناخته های نجوم بوده، افزود: گالیله و کوپرنیک در شهرهای شمالی ایتالیا زندگی کرده یا تدریس می کرده اند و ریشه های علمی رنسانس نیز از ونیز شروع می شود و زمانی که رد این دانشمندان را در مناطق مختلفی که حضور داشته اند، گرفتم به اطلاعات جالبی رسیدم و دوستان زیادی پیدا کردم.
این مدرس نجوم ادامه داد: در تحقیقاتی که داشتم، به این اطلاعات دست پیدا کردم که در سال ۱۲۵۳ و در زمان سلطنت ناصرالدین شاه، یکی از معلمان دارالفنون از منجمان آلمانی دعوت کرده طی سفر به ایران، گذر زهره را مشاهده کنند و این منجمان در باغ زرشک اصفهان تلسکوپ های خود را مستقر کرده اند اما مردم محلی فکر می کنند لوله توپ است و این افراد قصد حمله دارند، این در حالی است که اصفهان یکی از قدیمی ترین رصدخانه های دنیا را داشته اما قرن ها بعد مردم ما تلسکوپ را نمی شناخته اند و آنرا با ابزار جنگی اشتباه گرفته اند.
وی با اشاره به پژوهش هایش درباره رصدخانه اصفهان و اینکه ممکن است مکان آن در منطقه جی شیر فعلی واقع بوده باشد، بیان داشت: تقویم جلالی که تقویم بسیار دقیقی است، در رصدخانه اصفهان تدوین شده سوژه جذابی برای تحقیق اصفهان شناسان خواهد بود و در مرکز نجوم ادیب برای همکاری های مشترک اعلام آمادگی می کنیم.
به گفته مرادی، تیکوبراهه به معنای امروزی، شیوه منظم و دقیق رصد کردن را در نجوم به کار گرفت و با ترسیم دقیق مسیرهای حرکت ماه، خورشید و ستارگان، مقدمات انقلاب کوپرنیکی را فراهم کرد.
وی به مدل ارائه نیوتن درباره کیهان اشاره کرد و تاکید کرد: اولبرس با چند انتگرال گیری ساده، پارادوکسی ایجاد کرد که تیر خلاصی بر مدل نیوتن وارد و از آنجا ایده پردازی های کیهانی شروع شد.
این پژوهشگر نجوم گفت: نکته جالب در علم نجوم، خانواده ای هستند که جان هرشل پدر خانواده و ویلیام و کارولینه فرزندان جز منجمان مطرح هستند که تاثیر زیادی بر علم ستاره شناسی دارند، به نحوی که جان پایه گذار رصدهای نوین است، ویلیام اورانوس را کشف کرد و متوجه شد تابش فرا سرخ را به چشم نمی توان دید و کارولینه نیز تعداد زیادی از دنباله دارها را رصد کرد.
به گفته مرادی، اولین تشعشات دریافت شده از یک منبع رادیویی در فضا به طور اتفاقی در اوایل دهه سی به وسیله کارل گوت جانسکی کشف شد و این دانشمند جز اولین کسانی بود که متوجه شد از طریق تشعشعات رادیویی می توان به اسرار راه شیری دست یافت اما ایده او در آن مقطع پیگیری نشد.
این پژوهشگر نجوم تصریح کرد: گالیله از جمله اولین افرادی بود که با تلسکوپ کوچک و دست ساز خود، راه کهکشان را رصد کرد، اما در سال ۱۹۱۸ میلادی، هارلو شپلی، اخترشناس آمریکایی توانست به طور دقیق ثابت کند که منظومه شمسی در مرکز کهکشان نیست و در اطراف کهکشان راه شیری و در یکی از بازوهای آن قرار دارد.
این مدرس نجوم به تئوری بینگ بنگ اشاره کرد و گفت: ژرژ لومتر، بر این باور بود که شکل فعلی جهان نتیجه یک انفجار بزرگ است که میلیاردها سال قبل رخ داده و باعث گسترش و انبساط جهان شده و هرمن اوبرت نیز اولین بار پیشنهاد کرد که تلسکوپ ها را می توان به مدار زمین پرتاب کرد و بر اختلالاتی که اتمسفر زمین ایجاد می کند، غلبه کرد.
به گفته مرادی، ریاضی دان و فیزیکدان آمریکایی به نام ادوارد ویتن نیز از پژوهشگران پیشرو جهان در نظریه ریسمان و میدان های کوانتومی است.
این محقق نجوم با تاکید بر این نکته که دنیای نجوم پژوهشگران شناخته شده و گمنام بسیاری دارد، خاطرنشان کرد: بیشتر دانشمندان بزرگ در مقطعی از زندگی خود، رشته های خود را عوض کرده تا به رشته مورد علاقه خود رسیده اند و در آن موفق شده اند.
