اما چقدر این پل می تواند نماینده خوبی از آثار تاریخی اصفهان باشد؟ این پل آنقدر کمبود رسیدگی به خود دیده است که از هر قسمتی از آن یک نازیبایی به چشم می آید. در این نوشته سعی داریم برخی از این نازیبایی ها را به نمایش بگذاریم به امید آنکه فکری به حال این پل شود.
سیمان به جای سنگ فرش
با اینکه شاید هزاران بار از روی سی و سه پل عبور کرده اید اما آیا هیچ وقت دقت کرده اید که کف این پل تاریخی همچنان از جنس سیمان است!؟ کف سی و سه پل به این دلیل سیمان شد تا عبور و مرور خودرو ها در سالیان دور از روی آن هموار گردد. اما پس از گذشت چندین سال از پیاده راه شدن این پل، همچنان شاهد سیمانی بودن کف آن هستیم! این در حالی است که چهارباغ عباسی چند سالی است سنگ فرش شده و حتی زمزمه هایی از سنگ فرش شدن چهارباغ بالا نیز به گوش می رسد. حال سوال اینجاست مگر در دوران صفوی کف این پل از جنس سیمان بوده که مسئولین همچنان اصرار به سیمانی نگه داشتن این پل دارند!!؟ آیا وقت آن نرسیده کف این پل هم همانند پل خواجو، پل جویی و اکثر پل های تاریخی اصفهان سنگ فرش شود؟
مرمت های غیر اصولی
تقریبا در تمامی مسیر سی و سه پل به قسمت هایی بر میخوریم که بنا بر صلاح دید سازمان میراث فرهنگی تغییراتی در آنها ایجاد شده است. به عنوان مثال برخی از دهانه ها چند سالی است که مسدود شده اند. این که چرا باید این قسمت ها که می توانند جذابیت این پل را افزایش دهند بازگشایی و مرمت نمی شوند خود یک سوال اساسی است، اما حالا که به هر دلیلی این قسمت ها از دسترس خارج شده اند، آیا نباید تعمیر آنها به گونه ای باشد که لطمه ای به ارزش یک آثار تاریخی وارد نکند؟ به نظر می رسد مرمت های این پل توسط آمارتورترین بنّاها و معمار ها صورت گرفته است.
دور ریز ها اینجا استفاده می شوند!
در کمال تعجب در شهری که مشبک و منبت بر روی چوبش شهرتی جهانی دارد، از تخته چوب های بنایی برای بستن ورودی بخش هایی از پل تاریخی آن استفاده می شود! ساخت یک درب مناسب برای این پل نیاز به هزینه زیادی ندارد اما حتی اگر این عمل موقتی هم باشد نشان از زیبایی نشناسی عمیق در برخی از مدیران ارشد شهر می باشد!
زندانی به نام سی و سه پل
در طبقه زیرین سی و سه پل – که به اندازه یک اثر تاریخی جداگانه ارزش تماشا دارد – قسمت هایی مشاهده می شود که در نهایت کج سلیقگی با نرده های فلزی از بقیه پل جدا شده است. این که آیا واقعا نیاز بوده است این قسمت ها از دسترس گردشگران خارج شوند خود جای بحث دارد، اما آیا واقعا نمی شد به روش دیگری این عمل را انجام داد؟ مثلا به جای بستن این دهانه های بزرگ – که بر نمای میانه زیر پل هم تاثیر منفی گذاشته است – دهانه های کوچک ضلع های شرقی و غربی داخل آن ها را مسدود کرد؟نرده گذاری های این قسمت از چندین دهانه قبل تر نیز قابل مشاهده اند و بر تو در تو بودن نمای زیر پل تاثیر قابل توجهی گذاشته اند.
برق گرفتگی در این پل اتفاقی نیست!
تقریبا تمامی لوله هایی که برای برق کشی چراغ هایی زیرین پل به کار رفته اند شکسته شده اند. این موضوع را شاید بتوان در کنار برق گرفتگی اخیر چند نفر از شهروندان در کنار پل های تاریخی اصفهان در زمان باز شدن آب رودخانه قرار داد. به نظر داستان از این قرار است که با رفت و آمد های مکرر شهروندان از زیر پل در زمان بسته بودن آب رودخانه، محافظ های ایجاد شده بر روی سیم کشی های برق شکسته شده و از بین می روند. این در حالی است که آب رودخانه بدون نظارت بر این سیم کشی ها دوباره به جریان می افتد و قطعا می تواند خطراتی برای کسانی که وارد آب می شوند ایجاد کند.
تقریبا تمامی محفظه های سیم کشی برای نورپردازی های زیر پل به همین شکل شکسته شده اند. البته در زمان گرفته شدن این تصویر به خاطر تعویض چراغ های زیر پل سیم برقی در داخل این محفظه ها وجود ندارد اما در صورت باقی ماندن به همین شکل در ایام باز بودن زاینده رود این موضوع قطعا می تواند خطر آفرین باشد. (البته اینکه آیا دقیقا این شکستگی ها باعث برق گرفتگی اخیر شده است یا خیر موضوعی است که از تخصص نویسنده به دور است.)
یادگاری نوشتن، سوغات مسافران برای اصفهان
ما شهروندان اصفهانی هر بار که از روی پل های تاریخی شهرمان گذر می کنیم متوجه می شویم فلان و فلانی از فلان شهر به اینجا آمده اند! “ممنون مسافران که ما را از وجود خود مطلع می سازید!!” یادگاری نوشتن روی آثار تاریخی یک واقعیت تلخ است که ناچارا باید با آن کنار بیایم؛ اما نباید فراموش کنیم که این خراب کاری از سوی هر فردی که باشد در نهایت به نام اصفهان نوشته می شود و قطعا باعث آبروریزی در بین گردشگران خارجی و حتی دیگر گردشگران داخلی می شود. به همین خاطر از بین بردن آنها هرچقدر هم که هزینه داشته باشد باید به طور مستمر انجام پذیرد تا مبادا زیبایی شهرمان به خطر بیفتد.
چه کسی مقصر است؟ مسافران، شهروندان یا مسئولین
اگر بخواهیم برای این همه نازیبایی در سی و سه پل مقصر پیدا کنیم باید از مسافران، شهروندان و مسئولین شهرمان نام ببریم. مسافران با یادگاری نوشتن و برخی مشکلات فرهنگی، شهروندان با آتش روشن کردن و ریختن زباله و مسئولین هم با کم توجهی به این پل با ارزش همگی زخمی بر پیکر سی و سه پل زده اند. اما شاید بتوان راس این مثلث را مسئولین به خصوص مسئولین میراث فرهنگی دانست که با عدم نظارت بر این پل تاریخی اجازه سوء استفاده بیشتر را به دو دسته دیگر داده است.
پس کِی توبت به سی و سه پل می رسد!؟
باید باور کنیم سی و سه پل یک اثر جهانی است و نیاز به رسیدگی های پی در پی دارد. سال ها برای مرمت سقف کاخ عالی قاپو زمان گذاشته شد، گنبد مسجد امام و مسجد شیخ لطف الله بازسازی شدند اما کسی از حال سی و سه پل سراغی نگرفت. این پل ظرفیت های زیادی در بالا و پایین خود دارد که همگی بلا استفاده مانده اند و با مرمت و تجهیز آن حتی می توان از سی و سه پل به درآمدزایی رسید. درآمدی که می تواند خرج حفاظت شبانه روزی از آن شود.
