شاید به همین خاطر است که بسیاری از کارشناسان سلامتی اعتقاد دارند که در زندگی امروز نوع تغذیه ایرانی ها برگرفته از الگوهای مجازی و تبلیغات است و در پایین ترین جایگاه ممکن قرار گرفته است، آنها همانطور که کمترین وقت را برای ورزش و کمترین ارزش را برای آرامش خود قائل هستند، در مورد نحوه خوردن خود هم با بی تفاوتی و بسیار سلیقه ای و به دور از اصول منطقی و علمی رفتار می کنند و برای کوچکترین مسائل، سلامتی خود را به خطر می اندازند، به واسطه این اتفاق برآن شدیم تا مصاحبه ای داشته باشیم با رضا چاووشی، ۴۹ ساله ، پزشک رژیم درمانی که از سال ۷۹ تاکنون مشاوره تغذیه می دهد و به مدت ۲۰ سال است که در این رشته کار می کند. او اکنون دارای دو فرزند پسر است که به آنها یاد داده که همواره با تغذیه سالم و درست بدون محدودیت زندگی کنند، با او گفت و گوی کوتاهی داشتیم که از نظرتان می گذرد:
آقای دکتر شما خودتان چقدر فست فود می خورید؟ و آیا در خانه توصیه های تغذیه ای هم دارید؟
بیشترین توصیه های تغذیه ای که در خانه داشته ام مربوط به مصرف مواد غذایی بوده که سیستم ایمنی را تقویت می کند. البته در این رابطه همواره سعی کرده ایم که عادات غذایی ما نیز متناسب باشد و محدودیتی ایجاد نکرده ایم . از جمله این عادات این است که به بچه ها از کودکی یاد داده ایم که تنقلات و فست فود کم مصرف کنند و بچه ها یاد گرفته اند که این مواد غذایی را مصرف نکنند و یا اگر بخواهیم مصرف کنیم، همسر بنده از سوسیس و کالباس های خانگی و مواد سالم استفاده می کند.
شما به عنوان یک پزشک تغذیه که ید طولایی در این زمینه دارید آیا برای کاهش وزن توصیه به گیاهخواری می کنید؟
ببینید گیاهخواری تنها در موارد و شرایط خاص توصیه می شود. اینکه افراد تنها بنا به تبلیغات یا از روی تصمیم های احساسی به این مقوله روی بیاورند، نمی تواند موثر باشد به این خاطر که سهم عمده ای از گیاهخواری بسته به تصمیم درست است. اینکه فرد باید با شرایط مناسب و زیر نظر متخصص و پزشک تغذیه اقدام به این کار بکند وگرنه ممکن است آسیب های جدی ببیند.
این آسیب ها شامل چه موارد تغذیه ای می شود؟
رژیم های گیاهخواری و مصرف پی در پی گیاه، نظرات بسیار زیادی را به دنبال دارد و مسلما این نوع رژیم صرف، مشکل های بسیاری را به وجود می آورد. رژیم های گیاهخواری و زیاده روی در این رژیم مشکلات خاص خودش را دارد. برخی از رژیم های شدید بدون مطالعه و مشورت پزشکان تغذیه در دراز مدت سلامت فرد را به خطر می اندازد .در عین حال اگر فرد گیاهخوار شیر، لبنیات و تخم مرغ هم مصرف نکند یا به عبارت دیگر گیاهخوار صرف باشد به تدریج دریافت ویتامین های مختلف و موادی که بدن با مصرف منابع حیوانی به دست می آورد از جمله کلسیم در بدن کاهش پیدا میكند، زیرا منبع عمده کلسیم، شیر و لبنیات است. با توجه به اینکه آهن موجود در غذاهای گیاهی بسیار پایین است و قدرت جذب بسیار کمی دارد. کمبود آهن هم در نهایت باعث کمخونی در فرد می شود. همچنین ویتامین B12 که یکی از ویتامینهای محلول درآب است فقط در منابع حیوانی مانندگوشت یافت می شود که برای تامین مواد مورد نیاز بدن لازم است و نمی توان مصرف این ویتامین را نادیده گرفت. این موضوع به خصوص در مورد نوجوانان صدق می کند، به این خاطر که آنها در سن رشد هستند و نیاز بیشتری به گروه های مختلف مواد غذایی از جمله پروتئین ها و ویتامین ها دارند که در رژیم گیاهخواری به اندازه کافی موجود نیست و می تواند رشد و تکامل جسمی آنها را تحت تاثیر قرار دهد و سطح ایمنی بدنشان را پایین بیاورد. در واقع این رژیم ها می تواند در دراز مدت آسیب زا باشد و مشکلات جدی برای افراد ایجاد کند. اما مردم بر این باورند که با رژیم گیاهخواری که این روزها در تمام فضاهای مجازی گسترده شده، می توانند باربی شدن را تجربه کنند و برخی با به دست آوردن نتایج مطلوب اقدام به تبلیغات سینه به سینه می کنند. به نظر شما این باور درستی است؟
ببینید کسانی که اهل مطالعات علمی هستند، از این رژیم ها تبعیت نکرده و به این تبلیغات اهمیتی نمی دهند، به این خاطر که همانطور که گفتم این نوع تبلیغات و پیروی از آنها در دراز مدت فرد را دچار بدترین آسیب ها می کند. به نظر من این رژیم ها تنها می تواند در فواصل کوتاه همراه با مصرف مکمل ها باشد .
شما به عنوان پزشک تغذیه خودتان گیاهخواری را توصیه می کنید؟
اگر بخواهیم در این زمینه توصیه ای داشته باشم، ابتدا به تاریخچه تغذیه ای فرد نگاه می کنم، اینکه فرد با چه هدف و تبلیغی و چه خط مشی ای می خواهد اقدام به گیاهخواری کند. اینکه بی گدار به آب بزند و به یکباره و تنها متاثر از تبلیغات به این مساله روی بیاورد، جز آسیب چیز دیگری را دربرندارد. به این خاطر که فرد در بلند مدت از این رژیم خسته شده و باز به رژیم قبلی خود و زندگی قبلی خود باز می گردد و متابولیسم بدنش بازمی گردد. البته در برخی مواقع و در شرایطی گاهی در طول دوره به شکل کوتاه مدت گیاهخواری را توصیه می کنم تا شوک ایجاد شود. این مدت هم البته بین یک تا دو هفته بیشتر نیست. در موارد دیگر و یا موارد خاص هم این اتفاق می افتد از جمله توصیه به فردی که دارای کبد چرب از نوع درجه ۳ باشد یا فردی که چربی خون بالایی داشته باشد به این نوع رژیم غذایی توصیه می شود، اما این موضوع هم باید زیر نظر پزشک انجام شود، چون به هرحال نباید نیازهای بدن را نادیده گرفت و پروتئینهای حیوانی را از رژیم روزانه خود بدون مشورت با پزشک حذف كرد، به این خاطر که بحث های تغذیه ای به شکل زنجیروار به هم وابسته هستند.
