دکتر احمد روان پارسا، پیرامون احساس خستگی بیش از حد در برخی افراد طی صحبت با خبرنگار گروه سلامت مجله خبری اینهفته گفت: این نوع خستگی دلایل متعددی از قبیل افسردگی، بیماری‌های عفونی، بیماری‌های قلبی، غذای ناکافی، کم کاری تیروئید، حساسیت غذایی و از همه مهمتر فقر مولکول آهن در خون دارد.
وی با اشاره به اینکه مقدار انرژی موجود در بدن که به واسطه مصرف غذاها به وجود می‌آید نیز در بروز احساس خستگی موثر است، گفت: وقتی بدن به علت نخوردن غذا، اختلال در جذب غذا یا حجم بالای فعالیت نامتناسب با میزان انرژی مصرفی دچار افت انرژی شود، خستگی مفرط بروز پیدا خواهد کرد. این متخصص خون و آنکولوژی در مورد قند ذخیره در خون گفت: مقدار قند موجود در بدن به شکل گلیکوژن بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ گرم در خون است که تنها می‌تواند انرژی نصف روز یک فرد بالغ را تامین کند بنابراین، انرژی اصلی مورد نیاز انسان از طریق سوختن چربی‌ها تامین میشود.
وی دلیل خستگی مفرط در بیماران عفونی را کمبود قند خون دانست و گفت: در این نوع بیماری‌ها معمولا افراد از مواد قندی کمتری استفاده می‌کنند و به همین دلیل بدن برای تامین انرژی مورد نیاز باید از چربی‌ها استفاده کند که در این شرایط با سوخت ناقص چربی‌ها به دلیل کمبود قند خون موادی مثل اسیدلاکتیک در بدن ترشح میشود که خستگی عضلات را در پی دارد. بنابراین کبد، این اسید را در زمان استراحت فرد از جریان خون حذف می‌کند و مشکل برطرف میشود.
این متخصص خون و آنکولوژی از دیگر علل خستگی مفرط را تنگ بودن مجرای عروقی دانست و گفت: در این صورت اکسیژن، مواد قندی و جریان خون رسانی با سرعت مناسب در بدن انجام نمی‌شود و انرژی به مقدار کافی به بافت‌ها و عضلات بدن نمی‌رسد که در این حالت فرد احساس خستگی مفرط می‌کند. البته کم خوابی هم در تشدید این موضوع بی‌اثر نیست.
دکتر پارسا گفت: عدم وجود ویتامین‌ها، املاح و مواد معدنی به میزان کافی در بدن موجب برهم خوردن تبادلات بیوشیمیایی و روابط بین دستگاه‌ها میشود که موجب افت انرژی و در نتیجه بروز احساس خستگی میشود. وی کم خونی را از دیگر علل احساس خستگی مفرط دانست و با اشاره به اینکه کمبود آهن و اسیدفولیک شایعترین نوع کم خونی است، افزود: فقر آهن در خون سبب کاهش و کوچک شدن گلبولهای قرمز میشود در نتیجه عمل تبادلات اکسیژن و دی اکسید کربن به خوبی صورت نمیگیرد و سلولها با وجود کمبود اکسیژن نمیتوانند سوخت و ساز مواد قندی را به خوبی انجام دهند و این حالت برای فرد ضعف و بیحالی را در پی دارد.
دکتر پارسا با بیان اینکه میزان استاندارد آهن و قند خون بین ۹۰ تا ۱۰۰ میلی گرم در خون است، گفت: جذب آهن از طریق مصرف جگر، گوشت قرمز به ویژه گوشت گوساله، تخم کدو، کشمش و خرما صورت می‌گیرد. البته فعالیت بدنی زمینه جذب آهن را افزایش می‌دهد و در صورت تامین نشدن آهن مورد نیاز بدن از این طریق می‌توان زیر نظر پزشک از مکمل‌های دارویی و قرص آهن استفاده کرد.
این متخصص خون و آنکولوژی با اشاره به وجود دلایل ژنتیکی برای فقر آهن گفت: علاوه بر زمینه ژنتیکی نوعی پروتئین در خون وجود دارد که وظیفه آن انتقال مولکول آهن از نقطه‌ای به نقطه دیگر است که اگر وظیفه خود را به درستی انجام ندهد، مشکل کمبود آهن به وجود می‌آید.
البته نوعی پروتئین در بدن برای جا به جایی نیاز به جذب مولکول آهن دارد که اگر مولکول جذب شده را رها نکند، این بار فقر آهن در بدن به شکل دیگری به وجود می‌آید ولی همیشه یک مقدار آهن در کبد به صورت ذخیره شده وجود دارد. دکتر پارسا افزایش میزان مولکول آهن در بدن را باعث به وجود آمدن اختلال در اعضای بدن به ویژه کبد دانست و افزود: مصرف مکمل‌های غذایی و قرص‌های آهن باید زیر نظر پزشک متخصص و با بررسی میزان آهن در آزمایش خون باشد در غیراین صورت عوارض جبران‌ناپذیری به همراه خواهد داشت.
این متخصص خون و آنکولوژی در مورد درمان خستگی مفرط گفت: برای درمان این مشکل ابتدا نیاز به یک تشخیص صحیح است که خستگی مفرط از کدام دلیل و یا حاصل کم کاری کدام عضو بدن است تا بتوان از مراحل بعدی درمان با سرعت بیشتر و هزینه‌های کمتر عبور کرد.
وی با اشاره به مراحل دیگر درمان افزود: ورزش باعث بالا رفتن سرعت گردش خون و در نتیجه رسیدن مواد قندی بیشتری به عضلات و همچنین موجب دفع مواد زاید و چربی‌های اضافی از بدن میشود و در درمان این بیماری نقش موثری دارد. دکتر پارسا، در پایان با تاکید بر اهمیت نوع تغذیه و زمان استفاده از آن افزود: استفاده روزانه ۸ لیوان آب در کنار استراحت به میزان کافی به صورت خواب موجب ترمیم بدن میشود و در کنار اینها استفاده از ۳ نوع میوه جذب مواد معدنی و املاح مورد نیاز بدن را تامین می‌کند.
